www.leraar24.nl Open in urlscan Pro
2001:610:2d8:405::37:71  Public Scan

Form analysis
3 forms found in the DOM

GET /zoeken/

<form role="search" method="get" action="/zoeken/">
  <div class="input-group">
    <label class="sr-only" for="s6662c5d946512">Zoek naar artikelen</label>
    <input type="search" value="" name="q" id="s6662c5d946512" class="searchinput form-control ui-autocomplete-input" placeholder="Zoek naar artikelen..." autocomplete="off">
    <div class="input-group-append">
      <button type="submit" class="btn btn-secondary">
        <i class="fas fa-search" aria-hidden="true"></i>
        <span class="sr-only">Zoeken</span>
      </button>
    </div>
  </div>
</form>

GET /zoeken/

<form role="search" method="get" action="/zoeken/">
  <div class="input-group">
    <label class="sr-only" for="s6662c5d946539">Zoek naar artikelen</label>
    <input type="search" value="" name="q" id="s6662c5d946539" class="searchinput form-control ui-autocomplete-input" placeholder="Zoek naar artikelen..." autocomplete="off">
    <div class="input-group-append">
      <button type="submit" class="btn btn-secondary">
        <i class="fas fa-search" aria-hidden="true"></i>
        <span class="sr-only">Zoeken</span>
      </button>
    </div>
  </div>
</form>

POST https://m7.mailplus.nl/genericservice/code/servlet/Redirect

<form id="form1004" enctype="application/x-www-form-urlencoded" class="mpForm" method="post" action="https://m7.mailplus.nl/genericservice/code/servlet/Redirect" novalidate="novalidate">
  <ul class="mpFormTable mpTwoColumnLayout">
    <li id="CNT1206" class="mpQuestionTable  " aria-labelledby="lbl-field1206">
      <div class="mpSpacerCell mpFormText">
        <p>Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in jouw vak? Geïnspireerd worden door goede voorbeelden van collega’s? Weten wat werkt in de lespraktijk?</p>
        <br> Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief van Leraar24. Daarin vind je elke maand de beste artikelen en video’s van Leraar24.
      </div>
    </li>
    <li id="CNT1110" class="mpQuestionTable  " aria-labelledby="lbl-field1110">
      <div class="mpSpacerCell mpFormText">Vul je e-mailadres in en je ontvangt de nieuwsbrief voortaan in je mailbox. </div>
    </li>
    <li id="CNT1021" class="mpQuestionTable  " aria-labelledby="lbl-field1021" style="display: none;">
      <div class="mpFormLabel"><label class="descriptionLabel" for="field1021" id="lbl-field1021">3 + 1 =</label><span class="mandatorySign">&nbsp;*</span></div>
      <div class="mpFormField"><input type="text" id="field1021" name="field1021" value="4"></div>
    </li>
    <li id="CNT1022" class="mpQuestionTable  " aria-labelledby="lbl-field1022" style="display:none;">
      <div class="mpFormLabel"><label class="descriptionLabel" for="field1022" id="lbl-field1022">Email</label></div>
      <div class="mpFormField"><input type="text" id="field1022" name="field1022"></div>
    </li>
    <li id="CNT1023" class="mpQuestionTable  " aria-labelledby="lbl-field1023">
      <div class="mpFormLabel"><label class="descriptionLabel" for="field1023" id="lbl-field1023">E-mailadres</label><span class="mandatorySign">&nbsp;*</span></div>
      <div class="mpFormField"><input type="text" id="field1023" name="field1023"></div>
    </li>
    <li id="CNT1029" class="mpQuestionTable  " aria-labelledby="lbl-field1029">
      <div class="mpLabelRow">
        <div class="submitCellSpacer"><span></span></div>
        <div class="submitCell"><input value="Aanmelden" class="submitButton" name="next" type="submit" id="field1029"></div>
      </div>
    </li>
  </ul>
  <fieldset style="display: none"><input type="hidden" name="userId" value="370640"><input type="hidden" name="formEncId" value="znSxBBI6YebDPwrmTQS6"><input type="hidden" name="pagePosition" value="1"><input type="hidden" name="viewMode"
      value="STATICINTEGRATION"><input type="hidden" name="redir" value="formAdmin2"><input type="hidden" name="formLayout" value="N"><input type="hidden" name="errorText"
      value="Dit formulier kon niet verzonden worden om de volgende reden(en):"><input type="hidden" name="abInfo"
      value="PbQkxjeNJsi8SytggDTdURsW5HGirIhIU4d7CJy0fQeKJy67eNDafyVAhECK0IiYm6VM4NK8AusonC09A3XuZWqTTzM9jQvWoKj0AerqGbqdYFtuRQGQjLbb7MnMOzobDk8QUK2c19cihwbv4a6F4GRHS18rXodGJ0xTgzfq3qNNj4g3KFLBgdvYqi2AZIk9"></fieldset>
</form>

Text Content

ga naar de inhoud
Zoeken
Zoek naar artikelen
Zoeken
Meer
Zoek naar artikelen
Zoeken

THEMA'S

 * Curriculum
 * Pedagogiek
 * Didactiek
 * Leermiddelen
 * Beroep leraar
 * Schoolorganisatie

LERAAR24

 * Home
 * Agenda
 * Dossiers
 * Onze ambassadeurs
 * Over Leraar24
 * Contact
 * Sitemap

VOLG ONS


 * Toegankelijkheid
 * Disclaimer
 * Privacyverklaring
 * Cookieverklaring

Home
Curriculum
Pedagogiek
Didactiek
Leermiddelen
Beroep leraar
Schoolorganisatie

‘Voorkennis activeren werkt als klittenband: nieuwe leerstof blijft eraan
kleven’
Deel dit artikel


praktijk
po vo mbo so


‘VOORKENNIS ACTIVEREN WERKT ALS KLITTENBAND: NIEUWE LEERSTOF BLIJFT ERAAN
KLEVEN’

De redactie 6 februari 2024

Door voorkennis te activeren sla je een brug tussen wat leerlingen al weten en
wat ze gaan leren. Als leraar maak je daar ongetwijfeld al gebruik van. Maar doe
je het ook op de meest effectieve manier? Auteur en onderwijsadviseur Marcel
Schmeier en mbo-docent Oihiba Makrouf vertellen hoe je het werkgeheugen van
leerlingen opstart en ervoor zorgt dat lesstof beter beklijft.

© Nieke Martens

Ook onderwijsadviseur Marcel Schmeier dacht dat hij al goed aanhaakte bij de
voorkennis van zijn leerlingen. Tot hij een Amerikaans boek las over expliciete
directe instructie (EDI). Het boek was een eye-opener. “Een deel ging
bijvoorbeeld over begrip controleren. Ik vroeg meestal aan de klas: ‘Snappen
jullie het?’ Nu ontdekte ik dat dat onvoldoende is. Om echt te weten of iedereen
jouw instructie begrijpt, kun je de klas beter een controlevraag stellen. Laat
alle leerlingen het antwoord op een wisbordje schrijven, of geef drie
willekeurige leerlingen een beurt.”

Voorkennis activeren is een belangrijk onderdeel van het EDI-lesmodel. Schmeier:
“Als je nieuwe informatie koppelt aan wat je weet, wordt het betekenisvoller.
Voorkennis activeren werkt als klittenband: nieuwe leerstof blijft eraan
kleven.”


IEDEREEN ACTIEF

Houd de doorlopende leerlijn voor ogen als je met voorkennis activeren aan de
slag gaat. Zo weet je wat er achter je ligt en waar je naartoe werkt. Dat zegt
Oihiba Makrouf, docent pedagogisch werk en coach aan het MBO College Almere. “Ik
geef studenten ook rekenles. Stel dat het lesdoel breuken vermenigvuldigen is,
dan vraag ik wat de verschillen zijn tussen de teller en de noemer.” 

> ‘Ik herhaal antwoorden die studenten geven en vul aan waar nodig, zodat de
> hele klas dezelfde voorkennis heeft’

Alle studenten gaan vervolgens actief met die vraag aan de slag. Ze denken
erover na en schrijven het antwoord op. Vervolgens gaan ze in duo’s of groepjes
met elkaar in gesprek en wisselen ze onderling uit wat ze over dit onderwerp
weten. Ze vullen elkaar aan, bevestigen of corrigeren elkaar. “Ondertussen
observeer ik de studenten, zodat ik een beeld heb van wie voldoende voorkennis
heeft en wie extra input kan gebruiken,” zegt Makrouf. Ze sluit dit lesonderdeel
klassikaal af door willekeurig een aantal studenten de beurt te geven. “Ik
herhaal de antwoorden die ze geven en vul aan waar nodig, zodat de hele klas
dezelfde voorkennis heeft. Tot slot benoem ik het verband tussen de voorkennis
en het lesdoel waarmee we aan de slag gaan. Dan kunnen we beginnen.” 


VERSCHIL IN VOORKENNIS

Niet alle leerlingen beschikken over dezelfde voorkennis. Bijvoorbeeld omdat ze
lessen gemist hebben, er grote niveauverschillen in de klas zijn of leerlingen
bepaalde kennis vanuit huis niet meekrijgen. In dat geval raadt Schmeier
preteaching aan. “Spijker leerlingen die voorkennis missen, kort en krachtig
bij.” 

Dat kan ook helpen bij leerlingen die moeite hebben met een bepaald onderwerp.
“Bij een les over klokkijken, kun je voorafgaand aan de les met zwakke
leerlingen eerst de hele uren doornemen en daarna alvast de halve uren met ze
inoefenen. Zo starten ze de les met extra kennis, wat goed is voor hun
zelfvertrouwen.” 

Ook adviseert Schmeier bewust leerlingen te kiezen die voorkennis met elkaar
uitwisselen. “Maak,  afhankelijk van de werkvorm, strategische duo’s die elkaar
kunnen helpen of die juist aan elkaar gewaagd zijn.” 


VAN WISBORDJE TOT QUIZ

Het mooie aan voorkennis activeren is dat het bij elk vak en op elk niveau
werkt. Of je nu lesgeeft in het primair, voortgezet of speciaal onderwijs of op
het mbo. Hooguit verschilt de manier waarop je voorkennis activeert, zegt
Schmeier. “Bij kleuters zet je eerder materialen in zoals telkaartjes, terwijl
je in het voortgezet onderwijs meer open vragen stelt.” 

Makrouf herkent dit. “Voorheen werkte ik in het primair onderwijs graag met
wisbordjes, zodat ik in een oogopslag zag of de voorkennis op orde was. In het
begin gebruikte ik ze ook op het mbo, maar ik merkte al snel dat studenten dat
kinderachtig vonden. Nu zet ik andere werkvormen in om de voorkennis te
activeren, zoals een Kahoot!-quiz of peer teaching, waarbij studenten van elkaar
leren door een stage-ervaring te delen. Daarmee verbinden ze de theorie meteen
aan de praktijk.”  


VEILIGE LEEROMGEVING

Makrouf start elke les met voorkennis activeren. Haar studenten weten daardoor
wat ze kunnen verwachten en beginnen haar lessen met een actieve houding. Voor
collega’s die hier ook mee aan de slag willen, heeft ze nog wat tips. “Zorg voor
een veilige leeromgeving waarin elke leerling of student zich vrij voelt om
voorkennis te delen en benoem ook dat je elkaar helpt of aanvult als die
voorkennis niet correct of volledig is. Begin simpel, ga niet meteen met
allerlei ingewikkelde werkvormen aan de slag. Houd ook je leerdoelen helder,
zodat het duidelijk is waar je vandaan komt en waar je naartoe werkt.” 

Het gebeurt weleens dat Makrouf merkt dat de voorkennis van haar studenten niet
op orde is. “Durf dan een stap terug te zetten. Want pas als de voorkennis op
orde is, kom je vooruit.” 


MEER WETEN?

 * Marcel Schmeier vertaalde en bewerkte het boek Expliciete Directe Instructie
   2.0 van John Hollingsworth en Silvia Ybarra voor de Nederlandse markt. Ook
   schreef hij het boek Expliciete Directe Instructie in het vo.
 * Luister naar de Tjipcast-podcast waarin John Hollingsworth en Silvia Ybarra
   vertellen hoe je het EDI-lesmodel inzet in de klas.
 * Onze ambassadeur Ardi Sanwikrama (vso-docent) gebruikt voorkennis uit
   songteksten om zijn leerlingen meer over talen te leren. Bekijk zijn video’s
   over Lyrics in Lessons op LinkedIn.
 * Bekijk het Doorloopje een repertoire aan terughaalroutines. Let op: maak een
   account aan om Doorloopjes te kunnen bekijken.
 * In zijn blog vertelt hoogleraar onderwijspsychologie Paul Kirschner hoe
   voorkennis bijdraagt aan gelijke kansen in het onderwijs.
 * Lees hoe directe instructie leidt tot betere leerlingresultaten.
 * Zo geef je rekenles volgens het directe instructiemodel.
 * Directe instructie is volgens onderzoek een doeltreffende werkwijze als je
   aan de slag gaat met differentiatie in de klas. 

Deel dit artikel

Didactiek Instructie


LEES MEER OVER INSTRUCTIE


ZO PROFITEERT IEDEREEN VAN EEN COMBINATIEKLAS DIT ARTIKEL BEVAT EEN VIDEO

PRAKTIJK

po


ZO WERKT BLENDED LEARNING IN DE PRAKTIJK

ONDERZOEK

po vo mbo so
 * 
 * 


BLIJF OP DE HOOGTE

Vandaag in je mailbox. Morgen toe te passen in de klas. Schrijf je in voor onze
nieuwsbrief en ontvang praktische tips, actuele informatie en ideeën voor jouw
dagelijkse onderwijspraktijk.

 * Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in jouw vak? Geïnspireerd
   worden door goede voorbeelden van collega’s? Weten wat werkt in de
   lespraktijk?
   
   
   Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief van Leraar24. Daarin vind je elke maand
   de beste artikelen en video’s van Leraar24.
 * Vul je e-mailadres in en je ontvangt de nieuwsbrief voortaan in je mailbox.
 * 3 + 1 = *
   
 * Email
   
 * E-mailadres *
   
 * 

LERAAR24

 * Home
 * Agenda
 * Dossiers
 * Onze ambassadeurs
 * Over Leraar24
 * Contact
 * Sitemap

THEMA'S

 * Curriculum
 * Pedagogiek
 * Didactiek
 * Leermiddelen
 * Beroep leraar
 * Schoolorganisatie

VOLG ONS




LERAAR24 IS EEN SAMENWERKING VAN


 * Toegankelijkheid
 * Disclaimer
 * Privacyverklaring
 * Cookieverklaring



Meldingen