www.ncsc.nl Open in urlscan Pro
2a00:d00:3:11::91  Public Scan

Form analysis
1 forms found in the DOM

GET /zoeken

<form novalidate="" method="get" action="/zoeken" id="search-form" data-clearcontent="Invoer wissen">
  <label for="search-keyword">Zoeken binnen Nationaal Cyber Security Centrum</label>
  <input type="text" id="search-keyword" class="searchInput" name="trefwoord" title="Typ hier uw zoektermen" placeholder="Zoeken">
  <button id="search-submit" class="searchSubmit" name="search-submit" type="submit" title="Open zoekveld">Open zoekveld</button>
</form>

Text Content

Ga direct naar inhoud

U bevindt zich hier: Home Wat doet het NCSC voor jou? ENTER de Podcast
Zoeken binnen Nationaal Cyber Security Centrum Open zoekveld


ENTER DE PODCAST

Dit is Enter, de podcast van het Nationaal Cyber Security Centrum. In Enter
ontrafelen we in 5 korte afleveringen een specifieke cybercrisis. Host Yasmine
Abiadh geeft het woord aan NCSC’ers, cyberexperts en andere betrokkenen. Zij
vertellen over hoe zij hebben gehandeld, wat ze hebben geleerd en wat zij
verwachten van de crisis van morgen. Luister naar Enter en duik samen met de
experts in de wereld van Cybersecurity


CYBERSECURITY EN AI


AFLEVERING 1: HOE VOLWASSEN IS AI?

In dit seizoen van Enter blikken we niet terug naar een cybercrisis, maar kijken
we vooruit naar de impact van een belangrijke technologische ontwikkeling: de
wijdverbreide beschikbaarheid van AI en het toenemende gebruik wereldwijd. Welke
invloed kan dit hebben op onze digitale veiligheid?

Sinds de introductie van Chat GPT heeft iedereen het erover, maar AI bestaat al
veel langer. En het wordt ook al langer toegepast, bijvoorbeeld in
spellingscontrole, gezichtsherkenning, bij fraudeopsporing en netwerk- en
eindpuntbeveiliging.

In deze eerste aflevering kijken we met NCSC’ers Robin Staa en Dion Koeze
voorbij de hype naar de oorsprong van AI en de ontwikkelingen sindsdien. Hoe
werkt AI? Wat kan er nu al met behulp van AI? En wat is er nog in ontwikkeling?
Kortom, hoe volwassen ís AI nu eigenlijk?

Luister nu naar Enter Cybersecurity & AI op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 2: DE INVLOED VAN AI OP HET CYBERDREIGINGSBEELD

AI heeft nog geen grote cybercrisis veroorzaakt. Maar het geeft de wapenwedloop
tussen cybersecurityspecialisten en kwaadwillenden wel een nieuwe dimensie.
Welke gevolgen heeft de inzet van AI voor de digitale veiligheid van Nederland,
nu en in de toekomst? Moeten we AI weren of juist omarmen? En wat zijn de
gevolgen van die keuze?

In deze aflevering bespreken we met hoofd wetenschap en technologie Bas
Dunnebier (AIVD) en dreigingsanalyst Juriaan Spierenburg (NCSC) de impact van AI
op het cyberdreigingsbeeld.

Luister nu naar Enter Cybersecurity & AI op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 3: HOE MAAK JE VEILIG GEBRUIK VAN AI IN JE EIGEN ORGANISATIE?

Het is haast onvermijdelijk dat je organisatie voor de afweging komt te staan:
ga ik wel of geen AI gebruiken? Hoe maak je die afweging? Kun je de gevolgen wel
overzien? Met welke wetten, regels en voorwaarden moet je rekening houden?

Daarover spreken we in deze aflevering met twee NCSC’ers: adviseur Simon Veen en
onderzoek Dion Kroeze.

Luister nu naar Enter Cybersecurity & AI op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 4: AI EN DESINFORMATIE: EEN GEVAARLIJKE COMBINATIE

Het creëren en verspreiden van desinformatie is dankzij AI makkelijker geworden.
Welke gevolgen heeft dit in Nederland? Wat kan de overheid ertegen doen? En op
welke manier heeft desinformatie te maken met cybersecurity?

Dat bespreken we met dreigingsanalist van het NCSC Robin Staa en met Jasper Kars
(senior beleidsmedewerker data & AI) en Dorothy Adobea (senior beleidsmedewerker
online desinformatie), beiden werkzaam bij het ministerie van Binnenlandse Zaken
& Koninkrijksrelaties.

Luister nu naar Enter Cybersecurity & AI op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 5: VERANTWOORD OMGAAN MET AI

Een ding is zeker: AI zal een belangrijke rol spelen in onze samenleving, voor
zover het dat al niet doet. Dan kun je maar beter weten hoe je daar het beste
mee om kunt gaan. Vanuit wet- en regelgeving maar ook vanuit menselijk oogpunt.

In deze aflevering spreken we met wetenschapper Francien Dechesne (Universiteit
Leiden) en toezichthouder Huub Jansen (Rijksinspectie Digitale Infrastructuur)
over verantwoorde omgang met AI, ethische dilemma’s en het belang van wetgeving
en regulering.

Luister nu naar Enter Cybersecurity & AI op Spotify en Apple podcasts!


ISIDOOR: DE GROOTSTE CYBEROEFENING VAN NEDERLAND


AFLEVERING 1: INTRODUCTIE

ISIDOOR is de grootste cyberoefening van Nederland. De organisatie is in handen
van de NCTV en het NCSC. Ruim 120 organisaties oefenen drie dagen lang hun
reactie tijdens een grootschalige cyber crisis.

In deze aflevering vertellen Hester Somsen (directeur Cybersecurity en
plaatsvervangend NCTV) en Hans de Vries (directeur NCSC) over het belang van
ISIDOOR: alleen met goede voorbereiding en door te oefenen, kan je de impact van
een cyberaanval zo klein mogelijk houden. Bart van Wijnen (Senior Adviseur
Crisispreparatie bij het NCSC) vertelt over de voorbereidingen en verwachtingen
van de oefening. Welke samenwerkingen zijn essentieel tijdens een crisis? En
waarom is het van zo groot belang dat deze oefening op nationaal niveau wordt
uitgevoerd?

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter ISIDOOR: de grootste
cyberoefening van Nederland op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 2: EEN GOEDE VOORBEREIDING...

Op maandagochtend 13 november, de eerste dag van ISIDOOR, ontstond er verwarring
op de IT-afdelingen van verschillende organisaties. Er werd een kwetsbaarheid
ontdekt in een veelgebruikt softwaresysteem. Door heel Nederland ging men aan de
slag om de oorzaken en gevolgen van deze kwetsbaarheid te ontdekken.

In deze aflevering spreken we Bart van Wijnen (NCSC), Luuk Dijkema (gemeente Den
Haag) en Freek Bax (KPN) over de eerste reactie bij hun organisaties. Wat kwamen
zij tegen? Waren ze goed voorbereid op een cybercrisis? En wat voorzien zij voor
de komende dagen?

Ook gaan we langs op de werkvloer van het NCSC. We spreken daar met mensen en
horen hun directe reactie en reflectie op de ontwikkelingen rondom ISIDOOR
tijdens de eerste ochtend.

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter ISIDOOR: de grootste
cyberoefening van Nederland op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 3: ALS CYBER OVERSLAAT NAAR DE ‘ECHTE’ WERELD

Op dag 2 van ISIDOOR wordt duidelijk dat een cybercrisis ook gevolgen kan hebben
in de fysieke wereld. Doel is om de impact zo klein mogelijk te houden. Of dit
lukt, verschilt per deelnemer aan deze cyberoefening. We gaan langs bij de
gemeente Den Haag en spreken daar met verschillende medewerkers: hoe kan het dat
bepaalde systemen bij hun niet meer werken, welke gevolgen heeft dit voor hun
inwoners en hoe communiceer je daarover zonder paniek te veroorzaken?

We blikken terug op tweede dag van de fictieve crisis met Stephan Nelwan (NCSC),
Astrid van Lieshout (gemeente Den Haag) en Dorien van Veen (KPN). Welke rol
speelt (sociale) media en communicatie in een cybercrisis? Hoe bepaal je welke
informatie je wel of niet deelt? En welke partijen werken samen tijdens een
Nationale Crisisstructuur?

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter ISIDOOR: de grootste
cyberoefening van Nederland op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 4: CODE ROOD

Dag 3 van ISIDOOR zal door de deelnemende organisaties niet snel worden
vergeten. De gevolgen zijn immens en een deel van Nederland komt plat te liggen.
Dat merken we ook op de werkvloer bij KPN. Daar werd om 14:00 in de middag
opgeschaald naar code rood: het hoogste crisisniveau. Waarom gebeurde dit en
welke besluiten moeten er dan worden genomen?

Daarna gaan we in gesprek met Herman Wiersema en Sanne van Rheenen uit het
Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie. Want vanuit de overheid werd er naar het
hoogste crisisniveau opgeschaald. Wat betekent het voor de organisaties en voor
de maatschappij wanneer de Nationale Crisisstructuur wordt geactiveerd?

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter ISIDOOR: de grootste
cyberoefening van Nederland op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 5: WACHTEN OP EEN ECHTE CRISIS?

De oefening zit erop. We blikken terug op ISIDOOR met verschillende evaluaties
achter de rug. In deze aflevering spreken we Hester Somsen (NCTV), Doenja
Hagtingius (NCSC), Luuk Dijkema (gemeente Den Haag) en Freek Bax (KPN) over het
verloop van de grootste cyberoefening van Nederland. Hoe kijken zij terug op
deze drie dagen durende oefening? En welke waardevolle lessen zijn hieruit
gekomen? 

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter ISIDOOR: de grootste
cyberoefening van Nederland op Spotify en Apple podcasts!


DE OORLOG IN OEKRAÏNE


AFLEVERING 1 OEKRAÏNE: DOEMSCENARIO

Het is een jaar geleden dat Russische troepen Oekraïne binnenvielen. We hebben
niet alleen een fysieke oorlog, ook online wordt er gevochten. Het NCSC hield al
voor de Russische invasie in de gaten wat de mogelijke gevaren voor Nederland
konden zijn.

“Doordat we steeds meer nieuwsberichten lazen over de mobilisatie van Russische
troepen bij de grens met Oekraïne, voelden we steeds meer de noodzaak om zo snel
mogelijk onze analyse uit te voeren.”

In deze aflevering nemen drie dreigingsanalisten van het NCSC, Bart van den
Berg, Ivan Flos en Robin Vollebregt, ons mee naar de beginfase van de oorlog.
Welke (doem)scenario’s werden door hen geschetst? En wanneer wisten zij dat deze
scenario’s weleens werkelijkheid konden worden?

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter de oorlog in
Oekraine op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 2 OEKRAÏNE: EEN GOEDE VOORBEREIDING

Niet alleen het NCSC houdt de dreigende situatie in Oekraïne nauwlettend in de
gaten, ook de MIVD zit er bovenop. “Vanuit Rusland en China worden er dagelijks
pogingen gedaan op het gebied van digitale spionage en sabotage. Het is een
dagtaak om dat te onderzoeken en ons daar tegen te weren.”

In deze aflevering duiken we samen met  Bart van den Berg, Ivan Flos en Robin
Vollebregt van het NCSC en plaatsvervangend directeur Sebastiaan Reyn van de
MIVD achter de cyberlinies van de oorlog in Oekraïne. Hoe kun je je weren tegen
een cyberaanval van dit formaat? Hoe communiceer je de verschillende scenario's
en welke maatregelen kunnen organisaties nemen wanneer de digitale veiligheid
van Nederland op het spel staat?

Luister nu naar de tweede aflevering van Enter de oorlog in
Oekraine op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 3 OEKRAÏNE: CYBEROORLOG

De oorlog tussen Oekraïne en Rusland speelt zich ook in de cyberwereld af. Niet
gek volgens hoogleraar Cyber Warfare Paul Ducheine: “Ons leven is doordrenkt van
digitale communicatie. Dus ontkom je er in oorlogen en conflicten ook niet aan.
Als je digitaal leeft, zal je uiteindelijk ook digitaal gaan vechten.”

In deze aflevering gaan dreigingsanalist Bart van den Berg en hoogleraar Cyber
Warfare Paul Ducheine in gesprek over de rol van cyber in de oorlog in Oekraïne.
In hoeverre komen de ontwikkelingen die ze zien overeen met hun verwachtingen?
En zijn de Russische aanvalstactieken succesvol?

Benieuwd naar de tijdlijn waar Bart het in deze aflevering over heeft? Die vind
je hier. 

Luister nu naar de derde aflevering van Enter de oorlog in
Oekraine op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 4 OEKRAÏNE: COMMERCIËLE PARTIJEN

De overheid is lang niet meer de enige partij die een bijdrage levert aan een
digitaal conflict. Steeds vaker mengen commerciële bedrijven zich, bewust of
onbewust. Zo maakten ook Microsoft en Slowaaks techbedrijf ESET de keuze om een
bijdrage te leveren aan de digitale verdediging van Oekraïne tegen Rusland. “Het
is een gekke mix van publieke en private actoren. De overheid kan het simpelweg
niet meer alleen. En zo sta je als private onderneming ineens
schouder-aan-schouder met overheden in een oorlog.”

In deze aflevering gaan we met Jelle Niemantsverdriet van Microsoft, Donny
Maasland van ESET en hoogleraar Cyber Warfare Paul Ducheine in gesprek over de
rol van private actoren in een oorlog. Waarom zou je als privaat bedrijf je
mengen in een conflict tussen overheden? En welke risico’s zijn er verbonden aan
deelname aan een internationale oorlog?

Luister nu naar de vierde aflevering van Enter de oorlog in
Oekraine op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 5 OEKRAÏNE: HACKTIVISME

“Hacktivisten zijn eigenlijk burgers die zich digitaal mengen in een oorlog. Ze
leggen geen verantwoording af. Dat hun rol steeds groter wordt in de oorlog
tussen Oekraïne en Rusland is zorgwekkend en dit zouden we niet moeten
nastreven.”

Hacktivisten zijn individuen die zich mengen in een digitaal conflict. Vaak
voeren zij aanvallen uit vanuit een eigen ideologie en lang niet altijd met
grote impact. Toch kunnen de gevolgen groot zijn: op het digitale slagveld, maar
ook voor de persoonlijke omgeving van hacktivisten.

In deze aflevering gaan we met dreigingsanalist Robin Vollebregt en CTI
specialist Pascal Beij van het NCSC, hoogleraar Cyber Warfare Paul Ducheine en
Sebastiaan Reyn van de MIVD in gesprek over de toenemende rol van hacktivisten
in conflicten als deze. Wat is een hacktivist eigenlijk? En welke invloed heeft
hacktivisme op een cyberoorlog?

Luister nu naar de vijfde en laatste aflevering van Enter de oorlog in
Oekraine op Spotify en Apple podcasts!

Pascal Beij verwijst in de podcast naar dit handelingsperspectief voor
organisaties die zich willen beschermen tegen DDoS-aanvallen door hactivistische
groeperingen. 


AFLEVERING 6 OEKRAÏNE: UPDATE

Wat zijn de gevolgen  van de oorlog in Oekraïne voor de digitale veiligheid van
Nederland? Die vraag behandelden we vorig jaar in Enter. Ondertussen is het al
twee jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Welke ontwikkelingen heeft
het Nationaal Cybersecurity Centrum gezien?  Bart van den Berg, coördinerend
specialist bij het NCSC, vertelt over de toename van hacktivisme, angst voor
ontwrichtende aanvallen, datalekken die worden ingezet als strategische wapens,
en het opkomende gevaar van spionage.

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter de oorlog in
Oekraïne op Spotify en Apple podcasts!


DE LOG4J-CRISIS


AFLEVERING 1 LOG4J: INTRODUCTIE

Van onbekende logtool naar wereldwijde cybercrisis. ‘’Log4j bleek wereldwijd in
duizenden systemen te zitten. Door deze kwetsbaarheid zouden kwaadwillenden
Log4j kunnen gebruiken om servers en systemen binnen te dringen.’’ In deze korte
introductie vertelt Roy Kokkelkoren, Senior IT security specialist bij het NCSC,
over het begin van de Log4j crisis, wat Log4j nu precies inhoudt en hoe het heel
Nederland plat zou kunnen leggen.

Luister nu naar de eerste aflevering van Enter op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 2 LOG4J: PANIEK?

Het NCSC stuurt een high-high waarschuwing naar haar doelgroep. Onder andere de
Kamer van Koophandel en Z-CERT ondernemen direct actie. “Cybercriminelen zitten
niet stil tijdens het weekend en zeker niet tijdens kerst. Er was geen tijd te
verliezen.” Twee weken zet de KvK al hun systemen uit. In deze aflevering duiken
we samen met Pieter van Halenbeek van de Kamer van Koophandel, Steven Baardewijk
van Z-CERT en Kees Verkade & Roy Kokkelkoren van het NCSC, in de beginfase van
de Log4j-crisis. Hoe werd er gereageerd op de bedreigende, maar onzekere
situatie? En hoe breng je de ernst van een crisis over zonder paniek te zaaien?

Luister nu naar de tweede aflevering van Enter op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 3 LOG4J: OPSCHALING

Het Log4j-doemscenario: een kwaadwillende partij dringt een systeem binnen en
heel Nederland ligt plat. Dit was een van de scenario’s opgesteld door het
calamiteitenteam van de NCSC. “Crisismanagement is omgaan met onzekerheid en
inspelen op de dingen die je niet hebt voorzien. Een zekerheid is dat het nooit
loopt volgens onze scenario's.” In deze aflevering gaan Kees Verkade en Martijn
Jonk, beide onderdeel van het calamiteitenteam van het NCSC, dieper in op de
crisisbestrijding van de Log4j-crisis. Hoe houdt het calamiteitenteam van het
NCSC dan toch het hoofd koel? En hoe bescherm je je mensen tegen uitputting
tijdens een opschaling die wekenlang duurt?

Luister nu naar de derde aflevering van Enter op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 4 LOG4J: OPLOSSING

De aanpak van het NCSC tijdens de Log4j-crisis wordt geprezen door experts en
collega’s in binnen en buitenland. De Github die het NCSC ontwikkelde was een
groot succes. Maar: 'De Log4j-crisis was een mooie eerste stap, maar nu moeten
we daarop voortbouwen.’ In deze aflevering gaan we met Roy Kokkelkoren, senior
security specialist, Jurriën Norder, buitenlandspecialist, en Steven van
Baardewijk van Z-CERT in gesprek over de internationale rol van het NCSC tijdens
de crisisbestrijding van de Log4j-crisis. Gorazd Božič, werkzaam bij het
Sloveense NCSC, belt in om zijn ervaring te delen. Hoe groeide de Github uit tot
dit succes? En wat betekent dit voor de internationale samenwerking van de
toekomst?

Luister nu naar de vierde aflevering van Enter op Spotify en Apple podcasts!


AFLEVERING 5 LOG4J: TOEKOMST

“Een autoproducent zegt ook niet: het kan zijn dat dat de auto ontploft, dus je
moet wel zelf dit en dat draadje nog even checken.” Om de kans op schade te
verkleinen, moeten producenten verantwoordelijkheid worden gehouden voor de
veiligheid van producten. Maar wie is verantwoordelijk wanneer duizenden mensen
voortbouwen op een gratis stukje software? In deze aflevering gaan we met
Jurriën Norder, Kees Verkade en Martijn Jonk, allen onderdeel van het
calamiteitenteam bij het NCSC en Bibi van den Berg, hoogleraar Cybersecurity
Governance, verder in op de toekomstige bestrijding van cybercrises. Wie is er
verantwoordelijk? En hoe wordt deze verantwoordelijkheid genomen?

Luister nu naar de vijfde aflevering van Enter op Spotify en Apple podcasts!


LUISTER NU NAAR ENTER IN JE FAVORIETE PODCAST APP!

Luister nu naar Enter op Spotify en Apple Podcasts!





DEEL DEZE PAGINA

 * Deel deze pagina op uw eigen account op Twitter
 * Deel deze pagina op uw eigen account op Facebook
 * Deel deze pagina op uw eigen account op LinkedIn

Nederland digitaal veilig.


SERVICE

 * Contact
 * RSS
 * Sitemap
 * Archief
 * Overzicht publicaties


OVER DEZE SITE

 * Copyright
 * Privacy
 * Cookies
 * Toegankelijkheid
 * Kwetsbaarheid melden

Deze website in andere talen:

 * Nederlands
 * English