class.lanrempchopsige.tk Open in urlscan Pro
2606:4700:3031::6815:57f2  Public Scan

URL: http://class.lanrempchopsige.tk/
Submission: On January 19 via api from US — Scanned from DE

Form analysis 1 forms found in the DOM

POST /

<form role="search" method="post" class="search-form" action="/">
  <label for="search-form-809">
    <span class="screen-reader-text">Search for:</span>
  </label>
  <input type="search" id="search-form-629" class="search-field" placeholder="Search …" value="" name="s">
  <button type="submit" class="search-submit"><svg class="icon icon-search" aria-hidden="true" role="img">
      <use xlink:href="#icon-search"></use>
    </svg><span class="screen-reader-text">Search</span></button>
</form>

Text Content

Skip to content


ՄԱՀՄԵԴԱԿԱՆ ԺԱՄԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄՈՏԱԿԱՅՔՈՒՄ ԳԱՎԱՌ ՀԱՅԱՍՏԱՆ

րում, հաստոցների մոտ չեն կանգնում և արտ էլ կյանքի իրադարձությունները: Այդպիսին
էին Հայաստանը, Վրաստանը, գավիճակի ժառանգման ինստիտուտները: ժամադրության նշանակու


ՄԱՀՄԵԴԱԿԱՆ ԺԱՄԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄՈՏԱԿԱՅՔՈՒՄ ԳԱՎԱՌ ՀԱՅԱՍՏԱՆ

Contents:

Հին հավատք կամ հեթանոսական կրոնք հայոց Արցախը Հայաստան է Իսլամը Հայաստանում
Նավարկման ցանկ



թուրքական զորքերի դեմ: Թամըր Աղան մեծ հարգանք է վայելել ցարական արքունիքում,
եղել է իր ժամանակի ամենահեղինակավոր գործիչներից մեկը: թ. Թերեզա Ամրյան, ԵՊՀ
Իրանագիտության ամբիոն, Dengê Êzdîa ամսաթերթ, թ. մայիս, N03 29 ԵՊՀ
Արևելագիտության ֆակուլտետ, Մամե Ամիրյան, Դիպլոմային աշխատանք, թ. Тифлис , стр.
Վանի գավառի Չիբուղլի գյուղում, եզդի ցեղապետ Խատիվ աղայի ընտանիքում: թ. Ջահանգիր
աղան առաջին անգամ հանդիպում է Անդրանիկ Օզանյանի հետ: Անդրանիկը, իմանալով, որ
Ջահանգիրը նշանված է և շուտով պետք է ամուսնանա, ցանկություն է հայտնում լինել նրա
հարսանիքի քավորը: Այստեղից էլ սկսվում է նրանց բարեկամությունը: Ջահանգիր աղան
Վանի գավառի 12 եզդիաբնակ գյուղերի ղեկավարն էր: թ.

Ջահանգիր աղան գալիս է Արևելյան Հայաստան և բնակություն հաստատում Ապարանի Ջառջառիս
գյուղում: Ջահանգիր աղան անգնահատելի ներդրում ունի Սարդարապատի և Բաշ-Ապարանի
ճակատամարտերի հաղթանակի գործում: Այդ մարտերին Ջահանգիր աղան կարողացավ միավորել
եզդիական ուժերը և հոգուց բաղկացած հեծյալ ջոկատով մասնակցեց ճակատամարտի ողջ
ընթացքին: թ.

նա աքսորվել է Սիբիր և թ. այնտեղ էլ մահացել է: Ցավալի է, որ մինչ այս պահը նրա
գերեզմանի վայրը հայտնի չէ: 33 թ.

Վանի վիլայեթի եզդիները՝ Ջահանգիր աղայի գլխավորությամբ, հարյուրավոր հայերի հետ
միասին անցնում են Ռուսական կայսության տարածք: Պետք է նկատել, որ մինչ այդ ևս
Խատիվ աղայի ընտանիքը սերտ հարաբերություններ է ունեցել ռուս իշխանների հետ, և
Ռուսական կայսրության հայկական տարածքներ տեղափոխվելը նրանց համար փրկություն է
եղել: Ըստ տարբեր պատմական աղբյուրների՝ այդ ժամանակ ներկայիս Հայաստան են գաղթել
մոտ 13 հազար եզդիներ և 15 հազար հայեր: Տեղափոխվելով Հայաստան՝ զուկուրի ցեղի
անդամները բնակություն են հաստատել Ապարանի տարածաշրջանի ից ավելի գյուղերում: Մինչ
սոցիալիստական հեղափոխությունը ցեղի ղեկավարն էր Ջահանգիր աղան: Խորհրդային կարգեր
հաստատվելուց հետո զուկուրի ցեղի մարտիկները ևս զինաթափվեցին, շատերը ցեղապետ
Ջահանգիր աղայի բախտին արժանացան և աքսորվեցին: Զուկուրի ցեղի հետնորդները այժմ
ապրում են Արագածոտնի, Արմավիրի մարզերում, Երևան քաղաքում: Այս ցեղի հետնորդների
մի մասը ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Հայաստանից արտագաղթել է Ռուսաստանի Դաշնություն և
նախկին ԽՍՀՄ այլ երկրներ: Զուկուրիների մի ստվար հատված ապրում է Վրաստանի
մայրաքաղաք Թբիլիսիում:.

ընկած ժամանա-. Թամոյան, Մի գերդաստանի պատմություն, Երևան, թ. կահատվածում: Օրթլի
ցեղախմբի մեջ մտնում են բազմաթիվ ցեղեր և ենթացեղեր՝ մամթաջիներ, կազանիներ,
մամաշարիֆներ, օզմանսորիներ, ռաշիներ, հայոյիներ, վալոյիներ, թոռնիներ, քաշախիներ և
այլն:. Ռոժկիներ Ռոժկի ցեղախումբը բազմացեղ միություն է, որն իր մեջ ընգրկում է
բազմաթիվ ցեղեր և ենթացեղեր: Ռոժկիների մասին տեղեկություններ են պահպանվել դեռ
միջնադարյան աղբյուրներում: Ռոժկի ցեղի մասին մանրամասն տեղեկություն է հաղորդում
Շարաֆ նամեն: Շարաֆ խանը իր գրքում հիշատակում է ռոժկի կամ ռոժակի անվանումը և
համարում էր, որ այս ցեղանունը ծագում է ֆարսիե դարիից և նշանակում է մի օր: Շարաֆ
խանը հաղորդում է, որ ռոժկի ցեղը ձևավորվել է Թաբ բնակավայրում, 24 ցեղերի
միավորումից, ինչը տեղի է ունեցել մեկ օրում.

Եզդիական ենթացեղերը Հայաստանում և ԱՊՀ այլ երկրներում բնակվող Մենք արդեն
ներկայացրեցինք եզդի ազգի հիմնական ցեղերը, որոնց հետնորդները այժմ էլ բնակվում են
Հայաստանի տարածքում: Ներկայացված ցեղերը իրենց հերթին բաժանվում են տասնյակ
ենթացեղերի: Եզդիական ցեղերը ենթացեղերի են բաժանվել ըստ բնակավայրերի, հայտնի
ընտանքիների անուների կամ ցեղի նախահոր անվանումով:.

Ուտիներ Ուտի ենթացեղը մտնում է սիպկի ցեղի կազմի մեջ: Այս ենթացեղը, ինչպես մյուս
սիպկի ցեղերը, ապրել են Կարսի մարզում: Ուտիները ապրել են մասնավորապես Կարսի
Յամանչաիր, Շիրինկու, Ալամ, Դիգոր, Կիզիլկուլ և Կոզիլջի գյուղերում: Այս ենթացեղի
ամենահայտնի դեմքերից էր Օկզե Մամոն, ում իրական անունը Օզման էր, իսկ Օկզ նրան
անվանել էին թուրքերը, որը թարգմանաբար նշանակում է ցուլ: Օկզե Մամոն, չնայած իր
փոքրամարմին լինելուն, բավական ճարպիկ և ուժեղ է եղել ու մեկ հարվածով գետնին է
տապալել թուրք աժդահային, ինչից հետո էլ անվանի է դարձել: Ուտիների առաջնորդը որոշ
ժամանակ եղել է Հուտի բեկը Ուտի ցեղից են սերում բավական հայտնի եզդի մտավորականներ
Ամինե Ավդալը, Ջասմե Ջալիլը, Հաջիե Ջնդին, Ջարջոե Գյանջոն, Բախչոե Իսկոն, Ֆերիկե
Ուսվը, Վազիր Ռաշիդովը Այս ցեղի հոգևոր առաջնորդ շեյխերը սերում էին Շեխուբաքրի
ցեղից, իսկ փիրերը՝ Փիր Բադի ցեղից:.

Езиды Сархада, Дмитрий Пирбари, Тбилиси-Москва, С. Полатов, Дети Солнца,
Яарославль, , стр. Շամսկիներ Այս ենթացեղի հիմնական հատվածը Հայաստան է տեղափոխվել
թթ. հայտնի վիրաբույժ-վնասվածքաբան էր, բժշկական գիտությունների դոկտոր: Տիտալե
Խդոն հայտնի մանկավարժ էր և նաև դպրոցի տնօրեն Այս ցեղի անդամները եզդիների
շրջանում մեծ թիվ չեն կազմում: Այժմ շամսկիները հիմնականում բնակվում են Արագածոտնի
մարզի Ջամշլու և Պամպ գյուղերում: Այս ցեղի հոգևոր առաջնորդ շեյխերը սերում էին
Շեխուբաքրի ցեղից, իսկ փիրերը՝ Փիր Բադի ցեղից:. Ստուրկինե Ստուրկին բազմանդամ
ենթացեղ է սիպկի ցեղախմբի կազմում: Այս ենթացեղի մասին առաջին հիշատակումները
թվագրվում են թ.

Ալոյան Ուսուբ, 88տ. Полатов Дети Солнца, Яарославль 42 Թեմուր Սադոյան. Շիրակի
մարզ, քաղաք Գյումրի 83տ, է նաև ստուրկի ցեղը: Նրանց բնօրրանը, ինչպես բոլոր
եզդիներինը, Հյուսիսային Իրաքն է: Թուրք Ռաշիդ փաշայի ճնշման հետևանքով նրանք թթ.
Բալակյառիներ Բալակյառին եզդիների փոքրաքանակ ենթացեղերից մեկն է: Այս ենթացեղը
առավել հայտնի է Հայաստանում և Վրաստանում ապրող եզդիների շրջանում: Մեր
ուսումնասիրած նյութերի համաձայն՝ բալակյառիներն ու քլերիները մի շարք
նմանություններ ունեն: Ներկայիս Հայաստանի տարածք տեղափոխվելուց առաջ բալակյառիները
բնակվել են Իգդիրի շրջանի Զոր գյուղում: Հայաստան են տեղափոխվել թթ.

գյուղում, Վրաստանում, Գերմանիայում՝ հոգի, Ռուսաստանի Դաշնությունում և եվրոպաական
այլ երկրներում: Այս ցեղի շեյխն է Խաթունա Ֆարխան, Փիրը՝ Մամե Շվանը Իսադզիներ
Իսադզին ենթացեղ է սիպկի ցեղի կազմում: Այս ենթացեղը նույնպես մի քանի մասերի է
բաժանվում՝ Մամոի, Աթոի, Բաշեի, Մկոի, Շանադարի: Վերջիններս իսադզի ցեղից բաժանվել
և առանձին ցեղեր են կազմել րդ դարի վերջին և րդ դարի սկզբին: Հայաստանում նրանք
հիմնականում բնակվում են Շիրակի, Արագածոտնի և Արմավիրի մարզերում: Այս ցեղի մեծ
մասը, սակայն, բնակվում է Ռուսաստանի Դաշնությունում: Իսադզիներին ղեկավարել են
սիպկի ցեղի ներկայացուցիչները, իսկ ավելի կոնկրետ՝ Ամարիկե Պոլատ բեկի ընտանիքը:
Այս ցեղից է սերել հայտնի գրող և պոետ Ֆերիկ Պոլատ Բեկովը Ֆյոդր Լիտկին : Նրա հայրը
աքսորված է եղել Սիբիր, որտեղ էլ ծնվել է Ֆերիկ Պոլատ Բեկովը: Նա երիտասարդ
տարիներից ակտիվ մասնակցություն է ունեցել սոցիալիստական հեղափոխությանը և Սիբիրում
խորհրդային կարգերի տարածման առաջնորդներից մեկն է եղել: Մահացել է երիտասարդ
տարիքում, թվականին ուժով ընդունել է մահմեդականություն և ձուլվել քրդերի հետ:
Իսլամացած ռամոշիները հիմք դրեցին քրդական նույնանուն ցեղին: Նրանք բավական անհաշտ
հարաբերությունների մեջ են եղել եզդիների հետ, և հաճախ եզդիական գյուղերը
հարձակումների են ենթարկվել իսլամադավան ռամոշի ավազակների կողմից: Այժմյան
Հայաստանի տարածքում նրանք հիմնականում ապրում են Արմավիրի մարզում՝ Արաքս,
Բաղրա-մյան, Մյասնիկյան բնակավայրերում, Կոտայքի մարզում, Արարատի մարզում:.

Մամիդոկիներ Մամիդոկին հասանիների բազմամարդ ենթացեղերից մեկն է: Այս ցեղը
ղեկավարվում է շավավե Խազեի ընտանիքի կողմից: Ներկայիս Հայաստան տեղափոխվել են
հիմնականում Թուրքիայի Սուրմալուի շրջանի Խանե գյուղից, թվականին: Նրանք ևս, ինչպես
բոլոր եզդիները, ենթարկվել են հալածանքների մահմեդականների և հատկապես քրդերի
կողմից: Իրենց պատմական բնակավայրերը լքելու հիմանական պատճառը այդ հալածանքներն
էին: Տեղափոխվելով ներկայիս Հայաստան՝ սկզբնական շրջանում բնակություն են հաստատել.
Թալինի շրջանում, իսկ հետագայում տարածվել են Հայաստանի տարբեր մարզերում: Այժմ
նրանց մի մասը արտագաղթել է ԱՊՀ և եվրոպական երկրներ: Հայաստանում ապրում են մի
քանի ընտանիք՝ Արագածոտնի մարզի Սիչանլու Ավթանա , Բայսզ, Արմավիրի մարզի Շահիրար,
Լուկաշեն, Արաքս, Մյասնիկյան գյուղերում: Մամիդոկիները և բուդիները ունեն միևնույն
ծագումը Մամիդոկիների շեյխերն են շեխե Շեխուբաքրը և շեխե Նասրդին, փիրը՝
Օմարխալան:.

Գելոիներ Այս ենթացեղը մտնում է հասանի ցեղի կազմի մեջ: Կար կարծիք, որ այս ցեղը
ծագում է Իգդիրի Զոր գյուղից, սակայն մեկ այլ տեսակետի համաձայն՝ գելոի ցեղը
անջատվել է բանդուրի ցեղից: Հետաքրքիրն այն է, որ Ադրբեջանում գոյություն ունի այս
անվանմամբ ցեղ, որը իսլամ է դավանում: Ինչպես արդեն նշել էինք նախորդ մի քանի
ցեղերի համար, այս ցեղի մի հատվածը ևս ստիպված է եղել իսլամ ընդունել: Եղիազարովը
նշում է, որ գելոիների իսլամադավան հատվածը մի մասն է ջալիլի բազմանդմամ ցեղի, որը
ապրում է Արարատ լեռան կիրճում:.


ՀԻՆ ՀԱՎԱՏՔ ԿԱՄ ՀԵԹԱՆՈՍԱԿԱՆ ԿՐՈՆՔ ՀԱՅՈՑ

Սպահանի մոտակայքում հաստատված ու քաղաքական տարբեր իրադարձությունների և
մուսուլմանները չեն սիրում «մահմեդական և կուսակալ որևէ գավառի կամ աշխարհի վրա։
Արաբական Իսլամը Հայաստանում ներկայումս ունի ոչ մեծ Մոտ մուսուլմաններ բնակություն

Հայաստանում գելոի ցեղից մի քանի ընտանիք է մնացել: Գելոի ցեղի շեյխն է Շեխուբաքրը,
փիրը՝ փիր Կավկին:. ռազմական ուժը ոչնչացվեց, իսկ Ջահանգիր աղան աքսորվեց Սիբիր,
որտեղ էլ կնքեց իր մահկանացուն: Ջահանգիր աղայի որդիներից ամենակրտսերը բնակվում է
Երևան քաղաքում, իսկ մնացյալ ժառանգները՝ հիմնականում Վրաստանում: Այժմ մանդկիները
ապրում են ԱՊՀ տարբեր երկրներում: Մանդկիների շեյխերն են Շեխուբաքրները, իսկ փիրը՝
Փիր Բարին:.


ԱՐՑԱԽԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆ Է

Մասակիներ Մասակի ցեղը սփռված է բոլոր այն երկրներում, որտեղ ապրում են եզդիներ՝
Սիրիա, Իրաք, Թուրքիա, Վրաստան և Հայաստան: Մասակի էթնանունը հանդիպում է նաև
եզդիական սուրբ տեքստերում: Բացի դրանից, այս ցեղի մասին գրել է նաև Շարաֆխան
Բիթլիսին: Նրա տեղեկություններով՝ այս ցեղը ապրել է Ջզիրի մոտակայքում: Այնտեղ, ըստ
Շարաֆխանի, ապրում էին հետևյալ ցեղերը. ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետ, Մամե
Ամիրյան, Դիպլոմային աշխատանք տեղափոխվել Բայազետի սանջակից և Զոր գյուղից ու
այդպես էլ տարանջատված են՝ զորայի և կարականդայի մասակիներ: Այս ցեղի առաջնորդն է
Ազիզե Ամոյի ընտանիքը: Մինչ Հայաստան գալը նրանք ենթարկվում էին քուրդ ցեղապետ Ալի
Բեյ Միրզա աղային: Հարկ է նշել, որ այս Հայաստանում և Վրաստանում ապրող այս ցեղի
ներկայացուցիչներն իրենց համարում են սուխանի ցեղի ցեղակից: Նրանց շեյխը Սջադինն է,
փիրը՝ Քադիբլբլան:.

Բայազետի շրջանի Հակարի բնակավայրում: Ահամադե Խանին իր կյանքի մեծ մասը ապրել է
ծննդավայրում: Նա տեղում դպրոց է հիմնել եզդիների համար և ինքն էլ ուսուցանել է
երեխաներին: Ահմադե Խանի ամենահայտնի ստեղծագործությունը «Մամե ու Զինե» պոեմն է,
որը թարգմանվել է բազմաթիվ լեզուներով, և դրա հիման վրա մի քանի ֆիլմեր են
նկարահանվել: Բացի «Մամե ու Զինե» ստեղծագործությունից, Ահմադե Խանին գրել է նաև
«Առաջին Պտուղը», «Հավատի կոդեքս» և մի քանի այլ փիլիսոփայական աշխատություններ:
Ահմադե Խանին մահացել է թ.

Դասնիներ Միջնադարում եզդիներին հիմնականում հիշատակում էին այս ցեղի անվան տակ:
Դասնի ցեղը րդ դարերում ունեցել է նույնանուն պետական միավորում, որի մայրաքաղաքը
եղել է Դուհոկը: Այն եղել է մեծ ցեղային միավորում, որը հասել է պետություն
ստեղծելու մակարդակի: Հայաստանում և Վրաստանում ապրում են դասնի ցեղի
ներկայացուցիչներ, սակայն Իրաքում և Թուրքիայում այս ցեղը հիշատակվում է որպես
տեղանուն կամ տարածք, որտեղ գործել է նրանց իշխանությունը: Հնարավոր է, որ Դասնի
պետության կործանումից հետո նրանք հեռացել են այս տարածքներից և թողել ցեղի անունը
որպես տեղանուն: Հետաքրքիր է, որ մինչև այժմ էլ Դուհոկի բնակիչները քաղաքը անվանում
են դասնիների Դուհոկ: Հայաստանում ապրող դասնիների մի քանի ընտանիքներ այստեղ են
տեղափոխվել Վանի գավառի Բերկրի բնակավայրից զուկրի ցեղի հետ միասին: Նրանք ապրել են
նաև Կարսի շրջանի Կոզլջի գյուղում: Դասնի ցեղը Հայաստանում ապրում է՝ տարանջատված
մի քանի ցեղերի մեջ: Նրանց կարելի է հանդիպել Շամիրամ, Ջամշլու, Միրաք, Չոբանմազ,
Սիչանլու գյուղերում: Դասնիներ են ապրում նաև Վանաձոր քաղաքում: Դասնիները ևս
մտնում են հասանի ցեղերի միավորման մեջ: Նրանց մի մասը ներկայիս Հայաստանի տարածք է
տեղափոխվել ավելի վաղ՝ թ.

ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ: Դասնիները ազգակցական կապ ունեն Հասան աղայի
ընտանիքի հետ Դասնի ցեղի ամենահայտնի դեմքը Միր Ջաֆար Դասնին է, որը ապրել է 9-րդ
դարի առաջին կեսին: Միր Ջաֆար Դասնին հայտնի և հարգված առաջնորդ էր Միջագետքում: Նա
անհաշտ պայքար է մղել աբասիդների խալիֆների դեմ: Ալ-Մութասիմ խալիֆի իշխանության
տարիներին թթ. Միր Ջաֆար Դասնին բավական երկար պայքարի արդյունքում ստեղծում է
Դասնի իշխանությունը: Միր Ջաֆար Դասնիի իշխանությունը ուներ բավական կուռ պետական
համակարգ և այն խալիֆայության տարածքում գործող ամենաանկախ իշխանություններից մեկն
էր: Միր Ջաֆար Դասնին պատմական աղբյուրներում հիշատակվում է որպես խալիֆ
ԱլՄութասիմի հիմնական հակառակորդ: թ.

Միր Ջաֆար Դասնին ապստամբություն է բարձրացրել խալիֆի դեմ և Ադրբեջանի, Հայաստանի և
Մոսուլի շատ տարածքների վրա հաստատել իր իշխանությունը: Դասնիների իշխանությունը
ուներ լավ պատրաստված 70 հազարանոց բանակ, որը կարողանում էր դիմադրել խալիֆի
բանակին և մի քանի անգամ փառահեղ հաղթնաակ է տոնել: թ. խալիֆ Ալ-Մութասիմը իր մեծա
քանակ բանակով հարձակվում է դասնիների վրա և բավական մեծ վնաս պատճառում նրանց:
Դասնիները ստիպված են լինում նահանջել: Միր Ջաֆար Դասնին հարևան ցեղերին կոչ է
անում միանալ իր բանակին, որից հետո բավական ուժեղ հակահարված է հասցնում խալիֆի
բանակին: թ.

մարտ է ընթանում խալիֆ Ալ-Մութասիմի և Միր Ջաֆար Դասնիի բանակների միջև: Այս մարտի
ընթացքում դասնիները պարտություն են կրում, իսկ մարտից հետո սպանվում է նաև Միր
Ջաֆար Դասնին: Մամթաջիներ Մամթաջին եզդիների ամենաբազմանդամ ցեղերից մեկն է:
Սկզբնական շրջանում ապրել են Սինջարի լեռներում, որոնք գտնվում են Իրաքի
հյուսիսում: րդ դարի վերջին Սինջարի լեռներից մամթաջի ցեղը տեղափոխվել է Թուրքիայի
Օրթլայի շրջան, որտեղ էլ մի շարք ցեղերի հետ ձևավորել են Օրթլի ցեղային միությունը:
Բացի Օրթլիից, ապրել են նաև Բայազետի, Իգդիրի, Կարսի և Սուրմալուի շրջաններում:
Ներկայիս Հայաստանի տարածք մամթաջիների գաղթը տեղի է ունեցել երկու անգամ՝ առաջինը՝
րդ դարի վերջին, իսկ երկրորդը՝ Հայոց ցեղասպանության տարիներին: Ըստ ժողովրդական
բանահյուսության՝ մամթաջի անվան երեք ստուգաբանություն կա: 1.

Մամ թաջի: Ինչպես գիտենք, մամը եզդիերենից թարգմանաբար նշանակում է հորեղբայր,
թաջը՝ թագ: Տարածված ավանդույթներից մեկի համաձայն՝ ավագանու ժողովի ժամանակ, որտեղ
ներկա է լինում նաև մամթաջիների նախահայրը, փոթորիկ է բարձրանում, և երկնքից մի թագ
է ընկնում մամթաջիների նախահոր մոտ: Սա ընդունելով որպես աստվածային նշան՝ ավագները
նրան ընտրյալ են համարում 2.

Mîr Jafarê Desinî, Xêrî Bozanî. ռուսթուրքական պատերազմի ժամանակ Բայազետի
պաշարման ընթացքում Ամըր աղան օգնության ձեռք է մեկնել ռուսական բանակին: Նրա
օգնությամբ պաշարման մեջ հայտնված ռուսական զորքը անվտանգ դուրս է եկել
շրջափակումից: Ամըր աղան հայտնի է եղել նաև ռուս ցար Նիկոլայ առաջինին: Վերջինս
Ամըր աղային հեռակա կարգով պարգևատրել է: Մամթաջին եզդիական եզակի ցեղերից մեկն է,
որի որևէ հատված դավանափոխ չի եղել, և նրանք մշտապես պայքարի մեջ են եղել քրդերի և
թուրքերի հետ: Մամթաջի ցեղի հայտնի դեմքերից է եղել նաև Թեմուրե Կադին, որը ական
թվականներին եղել է ոստիկանության աշխատակից, սակայն տեսնելով խորհրդային կարգերի
ճնշումները եզդի կրոնավորների նկատմամբ՝ թողնում է իր աշխատանքը, սպանում է
ոստիկանության տարածքային պետին, եզդիներից կազմված ջոկատ է հավաքում և բարձրանում
լեռներ: Նա մի քանի տարի պայքարում է խորհրդային կարգերի դեմ, սակայն թ.

սպանվում է: Պետք է նկատենք, որ եզդիների շատ հայտնի երգիչներ ծագում են մամթաջի
ցեղից: Նրանց շարքում առաջին հերթին պետք է նշել Շարոյե Բրոյի, Մաջիթե Ֆարզի,
Ֆայզոե Ռզայի անունները Մամթաջիներից հետագայում առանձնացել են մի քանի այլ
եզդիական ենթացեղեր՝ Մհոյա, Բոտոյա, Շարմազարիա, Բրիկիա, Մաջրիա, և այլն:
Մամթաջիների շեյխը Շեխուբաքրն է, իսկ փիրը՝ Օմարխալան: Ներկայիս Հայաստանում
մամթաջիները ապրում են Կոտայքի մարզում, Արմավիրի մարզի Երասխահուն, Մեծամոր, Գայ,
Ֆարմազյան, Հայկաշեն և այլ գյուղերում, Արարատի մարզում, ինչպես նաև՝ ԱՊՀ այլ
երկրներում:.

Ռաջավիներ Ռաջավի ցեղը նույնպես խալտի ցեղային միավորման մասն է կազմել: Ռաջավիների
մի մասը իրենց հենց խալտի են անվանում: Ռաջավի ցեղանունը առաջացել է ցեղի նախահայր
Ռաջոյի անունից: Մամաշարիֆներ Մամաշարիֆները փոքր ենթացեղ են, որոնք մտնում են ռաշի
ցեղի կազմի մեջ: Սերտ բարեկամական կապեր ունեն թոռնիների, սևիների և ռաշիների հետ:
Այս ցեղը շատ փոքրաթիվ է և ձևավորվել է ական թվականներին: Ցեղի հիմնադիրը եղել է
Շարիֆը: Այժմ հիմնականում ապրում են Երևան քաղաքի Նորագավիթ համայնքում և Սիլիկյան
թաղամասում: Այս ցեղի շեյխը Նասրդինն է, նրանց մի հատվածի փիրը Հազմաման է, մի մասի
փիրը՝ Օմարխալան Մամառաշաններ Մամառաշան ցեղի մասին հիշատակվում է նաև
Շարաֆնամեում: Էդմոնդսի վկայությամբ՝ այս ցեղի մոտ ընտանիք ապրել է.

երկու ավելի փոքր ցեղերի՝ Սաֆոի և Միրզոիների: Հայաստանում ապրել են Սարիբլախում,
սակայն ժամանակի ընթացքում հեռացել են և այժմ ապրում են հիմնականում Վրաստանում:
Նրանց շեյխը Շեխուբաքրն է, փիրը՝ Փիրբարին:. Չոխռաշիներ Մ. Բայազիտին չոխռաշիներին
հիշատակում է Բայազետի եզդիների ցանկում: Չոխռաշի բառը բացատրվում է հետևյալ կերպ.
տեղափոխվել են Հայաստան և բնակություն հաստատել Ջառջառիս, փոքր Ջամուշլու և
Չոբանմազ գյուղերում: Езиды Сархада, Дмитрий Пирбари, Тбилиси-Москва, , Езиды
Сархада, Дмитрий Пирбари, Тбилиси-Москва, 63 ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետ, Մամե
Ամիրյան, Դիպլոմային աշխատանք Չոխռաշին Հայաստանում ապրող ամենաբազմանդամ ցեղերից
մեկն է: Ներկայիս Հայաստանում չոխռաշիները ապրում են Արմավիրի մարզում, Արդաշար
գյուղում, Երևանի Չարբախ համայնքում, Արարատի մարզում, Այգևան գյուղում, Մասիսում,
Խարբերդում, Թազա Գյուղում: Հյուսիսային Իրաք կատարած մեր այցի ընթացքում
պարզեցինք, որ չոխռաշի ցեղի ներկայացուցիչներ ապրում են նաև Հյուսիսային Իրաքում,
Դուհոկ քաղաքի մոտ գտնվող գյուղերում: ԽՍՀՄ փլուզումից հետո բազմաթիվ եզդիներ, այդ
թվում՝ նաև չոխռաշիներ ՀՀ-ից արտագաղթեցին Ռուսաստանի Դաշնություն և ԱՊՀ այլ
երկրներ, ինչպես նաև բազմաթիվ եվրոպական երկրներ: Նրանց շեյխը Շեխուբաքրի ընտանիքն
է, փիրը՝ Փիր Բարին:.

Շարկիներ Շարկիների մեծ ցեղը ծագում է Ուրֆայից: Շարկի բառը նշանակում է արևելյան,
արևելքի բնակիչ: Այս ցեղից է սերում րդ դարի ռազմական, քաղաքական գործիչ, ազգային
ազատագրական պայքարի հիմնադիր Դարվեշե Ավդին մահացել է թ. Թոռնիներ Թոռնիների
անվանումը ծագում է կուրմանջի «թոռն» բառից, որը նշանակում է ազնվական, արիստոկրատ:
Այս անունը տարածված է եզդիների շրջանում, և հավանական է, որ այն նախ եղել է ցեղի
հիմնադրի անունը, որը հետագայում դարձել է էթնոնիմ: Հայաստանում և Վրաստանում
թոռնիները հանդես են գալիս որպես առանձին ցեղ, սակայն այն նաև բանդուրի ցեղի մասն
է: Հայաստանի թոռնիները Յուզբաշ աղայի և Օզման աղայի հետնորդներն են՝ Իգդիրի Զոր
գյուղից: Այս տոհմի ներկայացուցիչները ժամանակին աչքի են ընկել իրենց քաջությամբ,
անձնազոհությամբ և ավանդույթներին հետևելու մոլեռանդությամբ: Այս ցեղի վառ
ներկայացուցիչներից մեկն է եղել Քոչակ Խալիլը: Նա Քոչակ գուշակ անունը ստացել է իր
աստվածային շնորհքի համար: Այժմ թոռնիները ապրում են Ուզունով, Եղեգնուտ
գյուղերում, Կորբուլախում: Մնացած մասն իրեն համարում է Ռաշի ցեղի ներկայացուցիչ:
Նրանց շեյխը Սջադին է, փիրը՝ Փիր Կամալը:.

Անկոսիներ Անկոսի ցեղը եզդիների շրջանում հայտնի ցեղ է: րդ դարի 20ական թվականերին
այս ցեղի ներկայացուցիչները շեյխ Միրզա Շեխուբաքրի գլխավորությամբ ապստամբություն
են բարձրացրել Օսմանյան կայսրության փաշա Ռաշիդի դեմ: Սկզբնական շրջանում բնակվել
են Դիարբեքիրի Սիրտ Բշարի դաշտավայրում: րդ դարի կեսերին անկոսիների առաջնորդն էր
Համիդ աղան Կոչկա Գումերտե գյուղից: Հայաստան տեղափոխվելուց հետո բնակություն են
հաստատել Գյումրիում և նրա շրջակա գյուղերում, Ապարանում՝ մեծամասամբ Սանգյառ
գյուղում: Մի քանի ընտանիք ապրում է Միրաք, Փոքր Ղամուշլու և Չոբանմազ գյուղերում:
Նրանց շեյխը Շեխուբաքրն է, փիրը՝ Փիրե Իսիբյան:.

Աղալարիներ — Հայաստանի տարածքում հիմնականում ապրում են Ապարանի Միրաք գյուղում:
Աղալարիների ներկայացուցիչնեչը ապրում են նաև Ռուսաստանի Դաշնությունում և
Վրաստանում: Նրանց շեյխը Շեխալե Շամսան է, փիրը՝ Խասանտալկին: Արոկիներ — Այս ցեղը
այնքան էլ մեծաքանակ չէ: Հայաստան են եկել Կարսի շրջանից և հաստատվել հիմնականում
Ապարանի Սանգյառ գյուղում: Հետագայում նրանց մի մասը այստեղից տեղափոխվել է
Թբիլիսի: Նրանց շեյխը Շեխսն է, փիրը՝ Հասմամանը: Բալիներ — Եզդիների բազմանդամ
ցեղերից մեկն է: Նրանց մի մասը Հայաստան է տեղափոխվել րդ դարի ական թթ. Ադանի 2.
Քաթանի 3.


ԻՍԼԱՄԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

Շամսանի Շեյխերի այս երեք կաստաների միջև ամուսնություները ևս արգելված են: Այս
կաստաներն ունեն իրենց ցեղերը, որոնք ներկայացվում են ըստ հերթականության. Ադանի
Ադանի անվանումը ծագում է Շեյխ Ադի Շեյխ Բարաքայատի անունից, որի հետնորդները
հանդիսանում են հենց Ադանի շեյխերը: Ադանիները բաժանվում են մի քանի ցեղերի:
Հայաստանում և Վրաստանում չեն ապրում Մուսե Սոր շեխերի ցեղի ներկայացուցիչներ:.

Շեխ Սին Շեխ Սին ցեղի արմատները գալիս են Շեխ Բրահիմ Խատմիյից՝ Շեխ Հասանի Շեխ Սին
որդուց: Այս ցեղի ներկայացուցիչները ապրում են Իրաքում, Սիրիայում, Թուրքիայում,
Հայաստանում, Վրաստանում և այլն: Շատ հաճախ Շեխ Սին անվանբ կոչում են ամբողջ Ադանի
ցեղը: Ադանիները համարվում են Շեխերի Շեխ: Այս ցեղի ներկայացուցիչները Հայաստան են
եկել թթ. Ուսուբ բեկի հետ և բնակություն հաստատել Շամիրամ գյուղում:. Շարֆադին Այս
ցեղի հիմնադիրը Շարֆադինն է՝ Շեխ Սինի տոհմից, իսկ ցեղի ներկայացուցիչները Շանգալի
եզդիների առաջնորդներն են: Այս ցեղի ներկայացուցիչները րդ դարի վերջերին
քուրդ-թուրքական հալածանքներից ազատվելու համար հազարավոր եզդիների հետ ապաստան են
գտել Հայաստանում: Այս ցեղից մի քանի ընտանիք ապրում է Թալինի շրջանում:.

 * Բորիս Մուրազի «Էզդինամե» by Boris Murazi - Issuu!
 * տարածքում ժամադրության ծառայություններ Արտաշատ Հայաստան.
 * կապվող շրջան Աշտարակ Հայաստան.
 * սեռական ծանոթությունների ծառայություն Հրազդան Հայաստան;
 * ժամադրության միայնակ իրադարձություններ Չարենցավան Հայաստան.

Շեխ Էթիմ Շեխ Էթիմ ցեղի ներկայացուցիչները նույնպես պատկանում են Ադանի ցեղախմբի
շեյխերին: Նրանք բնակվում են Իրաքում, Թուքիայում և Վրաստանում: Այս ցեղի
ներկայացուցիչներ Իսա և Մուսա եղբայրները Հայաստան են տեղափոխվել Կարսի շրջանից և
հաստատվել են Շամիրամ գյուղում: Հետագայում ՀՀ-ից տեղափոխվել են Վրաստան:. Քաթանի
Քաթանի շեյխերը ծագում են Դարվեշ Քաթանիից: Նրանց նախնիները վարել են ասկետիկ կյանք
և եղել են դերվիշներ: Նրանք բաժանված են մի քանի ենթացեղերի: Հայաստանում չկան Շեխ
Աբդ ալ Կադրե Ռահմանի ցեղի շեյխեր:.

Շեխուբաքր Այս ցեղի անվանումը ծագում է Շեխուբաքրից, որը նաև համարվում է եզդիների
տան պահապան սուրբը: Յուրաքանչյուր եզդի իր տանը ունի մի անկյուն, որը նվիրված է
Շեխուբաքրին և կոչվում է «Xwûdanê Malê»: Այս ցեղի հայտի շեյխերից Շեխ Համզե
Շեխուբաքրի ընտանիքը րդ դարի կեսերին տեղափոխվել է ներկայիս Հայաստանի տարածք և
հաստատվել Ապարանի Միրաք գյուղում: Եզդիների շրջանում շեյխերի այս ցեղը
մեծամասնություն է կազմում Այս ցեղի մաս են կազմում նաև հետևյալ ցեղերը.

Կար ու Լալա - Մոտ են կանգնած Շեխուբաքր ցեղի շեյխերին: Սորեսորա - Այս ցեղի
ներկայացուցիչները ապրում են Ալագյազ և Սանգյառ գյուղերում: Փիրեր Ի տարբերություն
շեյխերի, որոնց մոտ ամուսնության արգելքը կոնկրետ է և հասկանալի, փիրերի մոտ դա
փոքր-ինչ բարդ է: Փիրերին արգելվում է ամուսնանալ միայն իրենց փիրի հետ ինչպես
գիտենք, եզդիական յուրաքանչյուր անկախ կաստայական բաժանում պարտավոր է ունենալ 5
հոգևոր եղբայր՝ շեյխ, փիր, հոստա, մարհաբի, յար ու բրե.

ախրատե, բացի փիր Հասնմամանից կամ Փիրե Փիրայից, որը համարվում է բոլոր փիրերի
առաջնորդն ու փիրը : Փիրերի դասը, ի տարբերություն շեյխերի, թվաքանակով ավելի փոքր
է, սակայն բաժանված է քառասունից ավելի ցեղերի: Փիր Հասնմաման - Այս փիրերը
համարվում են 40 փիրերի փիր: Փիր Օմարխալա — Այս փիրերը ազգակցական կապեր ունեն
Հասնմաման փիրեր հետ: Նրանք հայտնի են Հայաստանում, Սիրիայում, Թուքիայում,
Իրաքում: Փիր Մամե Շըվան - Այս ցեղի ներկայացուցիչները ծագում են եզդիների սուրբ
համարվող Մամե Շըվանից: Այս ցեղը հայտնի է ՀՀ-ում և Իրաքում: Իրաքում ապրում են
հիմնականում Խանկի գյուղի մոտ գտնվող, այսպես կոչված, Փիրերի գյուղում: Հայաստանում
ապրում են Շամիրամ և Միրաք գյուղերում: Փիր Հասնալկի - Քիչ հայտնի փիրերից են,
ապրում են Սիրիայում, Իրաքում Հայաստանում և Վրաստանում, իսկ Լալեշում գտնվում է
նրանց սրբավայրը: Փիր Բարի - Այս փիրերի ընտանիքներին կարելի է հանդիպել Իրաքում,
մեկական ընտանիք՝ Թուրքիայում և Սիրիայում: Հիմնական մասը թ.

տեղափոխվել են Հայաստան և Վրաստան: Փիր Ալի - Ազգակցական կապեր ունեն Փիր Բարիների
հետ: Փիր Բու կամ Փիր Բուբ - Ազգակցական կապեր ունեն Փիր Բարիի, Փիր Ալիի և Խադջալի
փիրերի հետ: Փիր Խանի - Մոտ են կանգնած Փիր Դըրբասի և Հասանթալկի փիրերին: Փիր
Դըրբաս - Մոտ են կանգնած են Փիր Խանի և Հասանթալկի փիրերին: Փիր Հասանթալկի Փիր
Իսիբիա - Այս ցեղի ներկայացուցիչները ապրում են Կոտայքի մարզի Մայակովսկի գյուղում,
Արմավիրի մարզում և Թբիլիսիում: Փիր Սինախլի — Այս փիրերը բաժանվում են մի քանի
ընտանիքների: Հայաստանում ապրել են Սանգյառ գյուղում: Փիր Դուդի բըն Դարման — Այս
փիրերի ներկայացուցիչներ կան Իրաքում, Հայաստանում և Վրաստանում: Հայաստանի
Մուրաթափա գյուղում ապրում է մեկ ընտանիք: Փիր Մահմուդ — Այս ցեղը ծագում է
եզդիների սուրբ Փիր Մահմուդից, ում պատվին Լալեշում սրբավայր է հատկացված: Փիր
Քամալ - Այս ցեղի ներկայացուցիչներից մնացել են միայն Հայաստանում և Վրաստանում:
Փիր Կադիբլբլան - Այս ցեղի մի մասը Հայաստան է եկել մասակիների հետ, մի մասն էլ՝
Չոբան աղայի հետնորդների հետ: Նրանք մասակի ցեղի փիրերն են: Փիր Գարգար - Այս ցեղը
ծագում է փիր Գարգարայից: Հայաստան են եկել Օրթլի և Հասանի ցեղերի հետ: Հետագայում
տեղափոխվել են Թբիլիսի: Փիր Կավըկի - Ոմանք համարում են, որ այս ցեղն ավելի ուշ
անջատվել է Օմարխալա փիրերից: Հայաստանում այս փիրերը իրենց համարում են օմարխալա
փիրեր: Փիրե Չելե - Այս ցեղը հայտնի է միայն Հայաստանի և Վրաստանի եզդիների
շրջանում: Փիր Բադ - Համարվում են Սիպկի ցեղի փիրեր: Փիրե Դավա - Այս փիրերի մասին
շատ քիչ բան է հայտնի Կան նաև բազմաթիվ այլ Փիրերի ցեղեր, որոնք քիչ են հայտնի
հայաստանաբնակ եզդիների շրջանում և հիմնականում ապրում են Իրաքում ու Սիրիայում:.

Ислам, арабы, халифат


Այս մասին պատմում է Երևանի ամյա բնակիչ Խդր Ահմադյանը, ում պապը ներկայիս Հայաստան
է գաղթել դեռևս րդ դարում: 67 Մանուկ Մուրադյան, «Ուսուբ բեկ», էջ com լրատվական
տեղեկատվական կայքը: Համայնքը բավական ակտիվ է հասարակական-քաղաքական կյանքում,
բայց համախմբված և միահամուռ չլինելու հետևանքով չի կարողանում ներկայացված լինել
պետական ընտրովի մարմիններում: Եզդի համայնքը ներկայացված է միայն Երևանի
ավագանիում: թվականի Երևանի ավագանու ընտրությունների ժամանակ ՀՀԿ Հայաստանի
հանրապետական կուսակցություն համամասնական ցուցակով ավագանու անդամ է ընտրվել
ազգությամբ եզդի Արմեն Ամոյանը: Համայնքը բավական պասսիվ է մշակութային կյանքում և
գրեթե չի մասնակցում աշխարհի եզդիների համընդհանուր խնդիրների լուծման պրոցեսին:.

Եզդիները Սիրիայում 70www.

html Lalish, Dirusme Bingehe Lals, Iraq, Duhok , pag. html html Hawarnews.
Եզդիները Իրաքում Ներկայիս Իրաքը եզդիների պատմական հայրենիքն է, որտեղ նրանք ապրել
են հազարավոր տարիներ: Իրաքում եզդիների թիվը բավական մեծ է եղել, սակայն պատմական
տարբեր. Sistema ocax, qebil u esiren ezdiyan: Terminolojiya wan. Ji: Xana
Omarxali, Ezdyati: Cvak.

կուսակցությանը և աջակցում են դրա ղեկավար Մասուդ Բարզանուն, կան եզդիներ էլ, որոնք
անդամագրված են Քրդստանի հայրենասիրական կուսակցությանը և աջակցում են Ջալալ
Թալաբանուն: Այս պառակտվածությունն է, որ խանգարում է Իրաքի եզդիներին իրենց
պատմական հողերի վրա ստեղծել ինքնավարություն: Սակայն թվականին ձևավորվել է HPS
ռազմական խմբավորումը, որն իր նպատակն է համարում եզդիական ինքնավարության
հաստատումը և ակտիվ գործողություններ է իրականացնում այդ ուղղությամբ:.

Եզդիները Ռուսաստանի Դաշնությունում Ռուսաստանի Դաշնությունում եզդիները հայտնվել
են Խորհրդային Միության փլուզումից հետո: Եզդիները Ռուսաստան մեկնել են հիմնականում
Հայաստանից և Վրաստանից: Այժմ ՌԴ-ի եզդիները բնակվում են Վորոնեժում, Յարոսլավլում,
Մոսկվայում, Կրասնոդարում, Տամբովում, Իժևսկում, Նիժնի Նովգորդում, Իրկուտսկում:
Յարոսլավլում ձևավորված է եզդիական ամուր համայնք, որն ունի կրթական, մշակութային
կենտրոն: Համայնքի ղեկավարն է Ֆայզո Պոլատովը: Ըստ պաշտոնական տվյալների՝
Ռուսաստանի Դաշնությունում ապրում են ավելի քան 40 հազար եզդիներ, սակայն, ըստ ոչ
պաշտոնական տվյալների, ՌԴ-ում բնակվում են հազար եզդիներ, որոնց մեծ մասը չունեն ՌԴ
քաղաքացիություն, սակայն մշտական բնակություն են հաստատել այդ երկրում:.

Հայոց երկրի թռչնաբանությունը թե՛ թռչուններով և թե՛ անուններով կարելի է հարուստ
համարել, և կրոնական ու պատմական նշանակությամբ հետաքննելի են արտավազդահավը,
ապռնեկը, բարեծուծը, բրդոռը, գուրգուրը, իշտրմուղը, լծելծեն, կատիճակողը,
կովկորուսիկը, կովացուլը, հովհաննահավը, սանդրաբոբոկը և այլն, որոնց մեր այս գործի
նպատակով ճանաչելու համար մեզ էլ էին պետք զորավոր թևեր։. Վիշապ, վիրագ, վիշապաքաղ,
եղջերվաքաղ, առլեզ, համբարու, շահապետներ, շվոտ, շավազ, պայեր, պարիկներ,
հուշկապարիկներ, ճիվաղներ.

Մեր լեզվով հրեշ են կոչվում հատկապես կենդանական արարածները, որոնք իրենց
մեծությամբ կամ փոքրությամբ, անդամների յալաձևությամբ ծանոթ բնականից դուրս
կերպարանք ունեն կամ տարբեր տեսակի կենդանիների խառնուրդ են կամ էլ կիսով չափ ոչ
բանական են, կիսով չափ բանական կենդանակերպ։ Եթե որևէ պատճառով է ծագել կենդանիների
պաշտամունքը, մարդկանց երևակայությունը այդ պատճառները ավելացրել է այդ կենդանիների
վրա։ Եվ քանի որ երևակայությանը չափ ու կանոն չկա, դյուրին էր և է մտքի մեջ հրեշներ
ստեղծելը, մանավանդ այնտեղ, որտեղ տեսնվում է բնության սովորական չափից ու ձևից
դուրս մի կենդանի, կամ օտար երկրի անծանոթ մի բան է լսվում։.

Հեթանոսներից շատերի մեջ կար կենդանիներին ու հրեշներին պաշտելու մեկ այլ պատճառ
ևս՝ հոգեփոխության հավատքը։ Իբրև թե մահից հետո մարդկանց հոգիները դառնում են ոչ
միայն յալ մարդու, այլև կենդանիների հոգի կամ, որ նույնն է, փոխվում են կենդանու։
Այս աղանդը մեր ազգի մեջ չի հիշվում, թեև պես֊պես հրեշների հավատք երևացել է նաև
քրիստոնեությունից հետո ու դեռ նշմարվում է։ Կան ոչ միայն երևակայված ձև ունեցող
հրեշներ, այլև այնպիսիները, որոնց մարդկային երևակայությունը չի կարողացել տալ
որոշակի կերպարանք, և մտքով են ըմբռնվում իբրև ոգիներ, զորություններ ու անտեսանելի
ազդողներ։.

Մեր օրացույցի մեջ դեկտեմբեր ամսվա կենանակերպը ամեն տարի մեզ մի ձևով ներկայացնում
է այս վիշապաքաղին կամ վիշապառյուծ քաղին։. Վերոհիշյալ թարգմանիչի, Եզնիկի,
Խորենացու և շատ ուրիշների հիշատակած հայոց ամենից ավելի նշանավոր հրեշ կենդանին
առլեզն է կամ հարալեզը՝ արալեզը, որի անունը գրված է քիչ֊շատ տարբերությամբ, բայց
յուրաքանչյուրի գրածի համեմատ մեկնաբանված է։ Առլեզը իբր առնող է և լիզր, հարալեզը՝
իբր հար միշտ լիզող, արալեզը՝ Արային լիզող [47] , քանի որ նախ հիշատակվում է մեր
Արա Գեղեցիկ նահապետին վերաբերող ավանդության մեջ, թե երբ նա զոհվեց իր չսիրված
սիրող Շամիրամի դեմ պատերազմում, սա, հայերի վրեժխնդրությունից վախենալով,
համբավեց՝ իբր իր շունբերան չաստվածները, Արայի վերքերը լիզելով, նրան ողջացրին, և
ի հիշատակ դրա՝ «կանգնէ և նոր իմն պատկեր դիւաց, և և մեծապէս զոհիւք պատուէ,
ցուցանելով ամենեցուն, իբր թէ այս զօրութիւն աստուածոց կենդանացուցին զԱրայ»։.

Մեկ դար անց հայոց պարզամիտ ռամիկը հավատում էր, թե իր նախնիների օրոք առլեզներն
իսկապես եղել են, բայց նրանց հավատքի հետ էլ անհետացել են։ Բայց այս հայկական
ավանդությունը մասնակի այլափոխությամբ պատվավոր կերպով պահել ու պատվի է արժանացել
աշխարհի ամենախոհական ու վայելչագիր հեղինակի՝ Պլատոնի մոտ, ինչը կտեսնենք ստորև։.
Հայոց հավատքում կիսով չափ կամ երբեմն կենդանակերպ ու երբեմն մարդակերպ հրեշներից
գլխավորներից էին վայրերի շահապետներ կոչվածները, որոնք երկրի այլևայլ մասերի՝
անտառների, ձորերի, անապատ տեղերի և գերեզմանների բնակիչներ էին կամ պահապաններ։
Նաև վիշապաքաղի նման ագարակներին ու արտերին մոտեցող էին, բայց ըստ իրենց անվան՝
չգիտեմ՝ դրանց ավելի շահ էին տալիս, թե վնաս։ Եվ ըստ այդմ՝ իմանալի են ոչ «շահերի
պետ», այլ «շահապ իշխող, հոգացող » իմաստով, մանավանդ որ շատ անգամ օձակերպ էին
համարվում, և դժոխքի տիրակալներն էլ էին կոչվում շահապետ։ Թվում է, որ մեր երկրում
այս շահապետները երբեմն երևում էին «հեծեալք իբրեւ զմարդիկ» ըստ Եզնիկի և
որսորդական ճարտարությամբ ու գործիքներով ընկնում էին վայրի կենդանիների հետևից՝
նրանց բռնելու համար։ Ոմանք ասում են, թե մինչև հիմա ինչպես վերոհիշյալ հրեշներին,
շահապետներին հավատացողներ էլ են գտնվում՝ սրանց կոչելով շվազ ,
համարելովվարուցանքի ու բերքի խնամողներ, որոնք մարդկանց հայտնվում են տարին մեկ
անգամ՝ գարնանը։.

Այս ամենից պարզ է դառնում, որ հուշկապարը հայերին ծանոթ է ու բնիկ։ Եվ եթե օտար
լեզուներում հանդիպում էին քիչ թե շատ նման մի ճիվաղի անվան, նրան կոչում էին իրենց
ծանոթի անունով։. Հրեշներն և ճիվաղները, որքան էլ սնահավատների մեջ առաջացրել են
կրոնական զգացումներ, միշտ ճանաչվել են որպես վայրի ու կենդանական կամ կիսով չափ
բանական, կիսով չափ ոչ բանական։ Բոլոր ազգերի հին կրոններում հիշատակվում են նաև
սրանցից վեր էակներ՝ իբրև բանական և հոգեղեն, շատերը՝ որպես պարզ ոգի, ոմանք՝ նաև
մարմնավոր։ Ըստ հեթանոսների սովորական տկարամտության, դրանցից շատերը ավելի չար,
քան թե բարի ոգիներ են, որոնք, ըստ քրիստոենական մտքի, կարող են վերաբերել երկու
ծանոթ դասակների՝ հրեշտակներին ու դևերին, որոնք Աստծու կամ աստվածների և մարդկանց
միջև միջնորդներ ու պաշտոնատարներ են, և գեթ ոմանք նաև աստվածազուններ են կամ
աստվածների մերձավորներ։ Կան նաև այնպիսիները, որոնք միջակա են թվում, և դրանց չարն
ու բարին որոշելը դժվար է։ Կարծում եմ՝ այդպիսին են հայոց քաջքերն ու ուրվականները։
Նախ անդրադառնանք դրանց։.

Այս անվունով էակների կամ ոգիների ինչ համարվելը դժվար է թվում իմանալ թե բառի
պես֊պես և անհաստատ իմաստների և թե քաջքերի նման մի որոշակի գաղափար մեզ ավանդված
չլինելու պատճառով։ Շատ անգամ հիմա էլ է այս բառը գործածվում իբրև ընդհանրապես
երևակայական, առերույթ, ցնորական, երազական մի բան կամ մի բանի մտավոր առաջին
անկատար կերպարանք կամ տարերք և կամ, ինչպես հիմա էլ ասվում է, իբրև նախագիծ։.


ՆԱՎԱՐԿՄԱՆ ՑԱՆԿ

Ուրհի անվան իմաստից հեռու չէ նաև անույշ ֊ը, որ նմանապես բարդված է կրոնական
ինչպես՝ Դիցանույշ, Քրմանույշ և ազնվական անուններում, ինչպես և անձերի հատուկ
անուններում ինչպես՝ Խոսրովանույշ, Սահականույշ և այլն ։ Մոգերի կորոնւմ էլ Աստծուն
նվիրված անուններից մեկը Աուշակ ֊ն էր։ Անհավականան չէ, որ հայերս էլ ենք ունեցել
այսպիսի դիցուհի, մանավանդ Անույշ էր կոչվում մեր երանելի վայրը կամ արքայությունը,
որը հետո պիտի հիշվի։ Թողնում ենք նաև օտար լեզուների ուրու ֊անման աստվածային
անունների քննությունը Urus՝ Արամազդ, Horus՝ Բաքոս, Հոր՝ ըստ եգիպտացիների, և այլն
։.

Հոյների նիմֆաներն էլ անհամ չէին, բայց շատ երկարակյաց էին։ Իսկ գիտությունը, թվում
է, թողել էին մուսաներին, և իրենց երկնքում, երկրում և ծովում, սրանց
յուրաքանչյուրի մասի վրա դասդասությամբ զատված, իշխելով ու պահելով, ինչպես նաև
դժոխքում, զվարճությամբ ապրում էին։ Հայերի հավերժահարսը միաժամանակ մուսա և նիմֆա
էր։.

Դևին ու սատանային հարմարեցված բանսարկու , բելիար և այլ անունները համարելով
քրիստոնեական գաղափարների արգասիք՝ բաց ենք թողնում։ Հիշենք միայն մի նորանշան
անուն, որով Վանական վարդապետն ու նրա աշակերտ Վարդանը և Հովհաննես Երզնակցին
կոչում են սատանային։ Այդ անունն է սուռնափա , որ թուրքերենում նշանակում է ընձուղտ
։ Ինչ և որ ազգի ու լեզվի ավանդույթներից առաջ եկած լինելը ինձ հայտնի չէ, և մեր
մատենագիրների մոտ գտնելով՝ ենթադրելով կարող ենք համարել եթե ոչ ազգային, ապա մեր
ազգակիցների կողմից ընդունված և սպասում ենք գիտուններից տեղեկանալուն։ Միայն ավելի
վաղ հիշածներիս, այսինքն՝ դևերի կերպկերպ երևալուն անհարիր չէ, որ այս մեծ և
անճոռնի կենդանու կերպարանքով էլ հայտնված կարծվի այդ չարադևը կամ դևերի գլխավորը։.

Նորալուր և հայ ականջի համար խորթ անուն է եթե այսպիսի դիվական և դյութական
հնարքների մեջ ամեն բան էլ խորթ չէ ։ Թեև չեմ կարծում, թե նույն ծագումն ունի, բայց
տառադարձությամբ նման է հույների иупвпхлз անվանը, որ, ըստ բառի իմաստի, նշանակում
է «աստվածակամք», իսկ ըստ առասպելի՝ հեթեստոսի սիրելին էր և Մյուրտիլոսի մայրը։ Մեր
աղթարական գրվածքների մեջ թպղան հիշատակվում է միայն հաջորդ չար և ահարկու ոգու
հետ, որ Ալը կամ Ալքն է։. Վախկոտ ռամիկը կարծում է, որ ոչ միայն օրհասի մեջ գտնվողի
ճարն է հատնում, այլև նրանց, ում վրա կոխում է հոգեպահանջ հրեշտակը կամ գրողը, և
այդպիսիները անվանում են հրեշտակակոխներ ։.


ԱՎԱԳ ԾԱՆՈԹՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱՅՔԵՐ ԱՐՏԱՇԱՏ ՀԱՅԱՍՏԱՆ

Contents:

ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ԵՎ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ
ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՀԱԴՐՈՒԹԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ
ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳԱՎԱՌԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲԺՇԿԱՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ
ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԵՂՎԱՐԴԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ
ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ
ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ «ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆ
ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆ ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ
ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ԵՎ ՀԱԿԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆ ՍԵՅՍՄԻԿ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՍԵՅՍՄԻԿ
ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ «ՍԵՅՍՄԻԿ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ
ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ՍՓՅՈՒՌ «ՍԵՅՍՄԻԿ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ
ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐ ՆՈՐՔԻ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ
ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ԱԽՈՒՐՅԱՆԻ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔ
ԵՐԵՎԱՆԻ ՓՐԿԱՐԱՐԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ԱՆՁՆԱԳՐԱՎԻԶԱՅԻՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ
ՎԻԶԱՆԵՐԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ
ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՍՊԻՏԱԿԻ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱԽԱԶՈՒԹՅՈՒՆ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ ԱՐԱԲԿԻՐ ԵՎ ՔԱՆԱՔԵՌ-ԶԵՅԹՈՒՆ
ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՇՐՋԱՆՆԵՐԻ ԱՌԱՋԻՆ ԱՏՅԱՆԻ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ ՏԱՎՈՒՇԻ ՄԱՐԶԻ
ԱՌԱՋԻՆ ԱՏՅԱՆԻ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԻ ՆՈՅԵՄԲԵՐՅԱՆԻ ՆՍՏԱՎԱՅՐ ԴԱՏԱԿԱՆ
ԱԿՏԵՐԻ ՀԱՐԿԱԴԻՐ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ԴԱՏԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ՀԱՐԿԱԴԻՐ
ԿԱՏԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ՀԱՐԿԱԴԻՐ
ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ՔՐԵԱԿԱՏԱՐՈՂԱԿԱՆ
ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆՁԱՆՑ ՊԵՏԱԿԱՆ ՌԵԳԻՍՏՐԻ
ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԲԱԺԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ
ԱՆՁԱՆՑ ՊԵՏԱԿԱՆ ՌԵԳԻՍՏՐԻ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԱՇՈՑՔԻ ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԲԱԺԻՆ ԱՆՁԱՆՑ ՊԵՏԱԿԱՆ
ԳՐԱՆՑՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆՁԱՆՑ ՊԵՏԱԿԱՆ ՌԵԳԻՍՏՐԻ
ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԲԵՐԴԻ ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԲԱԺԻՆ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՌԵԳԻՍՏՐԻ ԲԱԺԻՆ ԿՈՄԻՍԱՐԻԱՏԸ ԵՎ
ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԶԻՆՎՈՐԱԿԱՆ ԿՈՄԻՍԱՐԻԱՏ
ԵՂԵԳՆԱՁՈՐԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԶԻՆՎՈՐԱԿԱՆ ԿՈՄԻՍԱՐԻԱՏ ՆՈՏԱՐԱԿԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿՆԵՐ ՆՈՏԱՐԱԿԱՆ
ԳՐԱՍԵՆՅԱԿՆԵՐ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ «ԱՋԱՓՆՅԱԿ» ՆՈՏԱՐԱԿԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿ, Շինարարների փող.

Հատուկ միջոցառում Շիրակի մարզում․ բերման են ենթարկվել «քրեական ենթամշակույթ»
կրող անձինք


փակուղի, 56 շենք ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ԳՐԱՆՑՄԱՆ
ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ. ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ
ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ
ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԱՇՏԱՐԱԿԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ
ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԹԱԼԻՆԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ
ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ
ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ ՍՓՅՈՒՌ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ
ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԳՅՈՒՄՐՈՒ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ
«ԱՊԱՐԱՆ» ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ
ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԵՂԵԳՆԱՁՈՐԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ
ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ԲԵՐԴԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ
ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ
ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ «ԱՐՄԱՎԻՐ» ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ
ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ԳԵՂԱՐՔՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ
«ԱՇՏԱՐԱԿ» ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ԼՈՌՈՒ ՄԱՐԶԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄ
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ
ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵՆ ԵՎ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ.

 * Account Options.
 * Նավարկման ցանկ.
 * .
 * ժամադրություն մոտ Գորիս Հայաստան.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ
ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ «ԱԼԱՎԵՐԴԻ» ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ
«ՄԵՂՐԻ» ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ՎԻՃԱԿԱԳՐԱԿԱՆ
ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԵՐԵՎԱՆԻ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ «ԱՐԱԲԿԻՐ» ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ Սխալների ուղղում.
Տեսնել մանրամասները. Նշել որպես անպատշաճ.

Այցելել վեբկայքը. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ
ԵՎ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ԴԱՏԱԿԱՆ ԱՐԽԻՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԴԱՏԱԿԱՆ ԴԵՊԱՐՏԱՄԵՆՏԻ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ԵՎ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ
ՀԱՐՑԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԵՐԵՎԱՆԻ ԲԺՇԿԱՀՈԳԵԲԱՆԱՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ
ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՈՂՄՆՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵԹՈԴԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ ԲԱՐԵԳՈՐԾԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐԻ ՀԱՄԱԿԱՐԳՄԱՆ
ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀՐԴԵՀԱՅԻՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆ ՔՐԵԱԿԱՏԱՐՈՂԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ
ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԵՎ ՆՈՏԱՐԻԱՏԻ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԼԵՌՆԱՅԻՆ
ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ՍՏԵՓԱՆԱՎԱՆԻ
ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԱՐԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԳԱՆՁԱՊԵՏԱՐԱՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ՏԵՂԱԿԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ՄԱՐԶՊԵՏԱՐԱՆՆԵՐ ԱՐԱԳԱԾՈՏՆԻ ՄԱՐԶՊԵՏԱՐԱՆ, Աշտարակ ԱՉԱՋՈՒՐԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ՍՓՅՈՒՌ
ԲԱՂՐԱՄՅԱՆԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ԱՐՏԱՇԱՏԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆ ԳՈՒԴԵՄՆԻՍԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ԼԵՌՆԱԳՈԳԻ
ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ԿԱՄԱՐԻՍԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ՁՈՐԱԳՅՈՒՂԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ԳՈՒԳԱՐՔԻ
ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆ ՆՈՐԱԿԵՐՏԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ՎԱՐԴԵՆԻՍԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆ ՍՓՅՈՒՌ ՉԻՎԱՅԻ
ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ՍՈՒՍԵՐԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ՔԱՐԱԲԵՐԴԻ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԱՐԱՆ ԳՈՒԳԱՐՔԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏԻ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԱՐԱՆԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԲԱԺԻՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ
ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ՎԵԴՈՒ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳԱՎԱՌԻ
ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԵՐԵՎԱՆԻ ԱՋԱՓՆՅԱԿ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՇՐՋԱՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐԻ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄ
ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԵՐԵՎԱՆԻ
ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԱՐԱՆԻ «ԱՋԱՓՆՅԱԿ» ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ
ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԲԵՐԴԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ
ԴԻԼԻՋԱՆԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ
ԵՎ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱԿԱԶՄԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՀԱԴՐՈՒԹԻ
ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳԱՎԱՌԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ
ԲԱԺԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲԺՇԿԱՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԵՂՎԱՐԴԻ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲԺՇԿԱՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅԱՆ ՎԱՅՈՑ ՁՈՐԻ ՄԱՐԶԻ
ԲԺՇԿԱՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆԱԿԱՆ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎ ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ
«ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ
ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ԵՎ ՀԱԿԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅՈՒՆ ՍԵՅՍՄԻԿ
ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՍԵՅՍՄԻԿ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ
ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԸ «ՍԵՅՍՄԻԿ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ԵՐԵՎԱՆԻ
ՓՐԿԱՐԱՐԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ՍՓՅՈՒՌ ԵՐԵՎԱՆԻ ՓՐԿԱՐԱՐԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ԵՎ ՆՈՐՔ
ՄԱՐԱՇԻ ԲԱԺԻՆ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ԱՐԱԳԱԾԻ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԽՈՒՄԲ
ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՓՐԿԱՐԱՐ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ
ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ ԷՐԵԲՈՒՆԻ ԵՎ ՆՈՒԲԱՐԱՇԵՆ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՇՐՋԱՆՆԵՐԻ ԱՌԱՋԻՆ ԱՏՅԱՆԻ
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ ՄԱԼԱԹԻԱ-ՍԵԲԱՍՏԻԱ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՇՐՋԱՆԻ ԱՌԱՋԻՆ ԱՏՅԱՆԻ
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱԽԱԶՈՒԹՅՈՒՆ
ԱՐԱԳԱԾՈՏՆԻ ՄԱՐԶԻ ԱՌԱՋԻՆ ԱՏՅԱՆԻ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԻ ԱՇՏԱՐԱԿԻ ՆՍՏԱՎԱՅՐ
ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԵՎ ՎԻԶԱՆԵՐԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ԱԽՈՒՐՅԱՆԻ ԱՆՁՆԱԳՐԱՅԻՆ ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔ Ստորև
ներկայացված է առցանց ծանոթության ծառայություններ մատուցող կայքերի և բջջային
հավելվածների ոչ ամբողջական ցանկը [1] [2] ։.

Անվճար օգրատերերը կարող են պատասխանել կոնտակտին, բայց չեն կարող կապ հաստատել։
Վճարովի օգտատերերը ունեն լրացուցիչ առավելություններ. Վիքիպեդիայից՝ ազատ
հանրագիտարանից. Two men told us why they use it.

Կատեգորիաներ : Կայքերի ցանկեր Ծանոթության ծառայություններ Սոցիալական ծրագրակազմ.


ԱՐԱԳՈՒԹՅՈՒՆ ԺԱՄԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ ԱՍԻԱԿԱՆ ՄՈՏ ԳԱՎԱՌ ՀԱՅԱՍՏԱՆ

Contents:

Հարավարևելյան Ասիա ՆՈՐՔ 2018-I Posts navigation Գևորգ Մարզպետունի



Берегите маму Если мамы дома нет, Очень, очень грустно. Если мамы долго нет, То
обед невкусный.

Если мамы рядом нет Холодно в квартире, Если мамы близко нет, Плохо в целом
мире. Если мама далеко, Очень детям нелегко. Я скажу вам прямо: — Берегите маму!
Мама, очень-очень Я тебя люблю! Так люблю, что ночью В темноте не сплю.
Вглядываюсь в темень, Зорьку тороплю. Я тебя всё время, Мамочка, люблю! Вот и
зорька светит. Вот уже рассвет. Никого на свете Лучше мамы нет! Послушаем песни
про маму. И так,давайте беречь наших мам! Хотелось бы, чтобы они всегда были
молодыми и здоровыми, а невзгоды обходили бы их стороной. Skip to content
Featured տնային առաջադրանք Հացը Առաջին հատված — էջ բացատրել բառարանի օգնությամբ
— քիվ, սայթաքել, գուրգուրանք, գողունի, նիրհ, ակ ակունք , տիղմ, կլանչոց, կածան,
խաշամ քիվ — պատի և առաստաղի արանքով անցնող դեկորատիվ դետալ սայթաքել — ոտքը քարի
դիպչել, անզգուշությամբ սխալ թույլ տալ գուրգուրանք — քնքշանք գողունի — գողացված
ապրանքը նիրհ — թեթև քուն ակ — սկիզբ տիղմ — ջրի մեջ կուտակված կամ քարերին
հավաքված ջրիմուռներ կլանչոց — կենդանու հանած ձայներ կածան — արահետ, նեղ ճանապարհ
խաշամ — աշնան տերևաթափից թափված ու չորացած տերևները երեք բառով բնութագրեք
հերոսին՝ հիմնավորելով տեքստից դուրս բերած կտորներով ծույլ, անպատասխանատու, խղճով
գտիր կերպար-պատկեր հակադրություններ կարդացածդ հատվածում նկարագրիր անտառի
շնչառությունը.

Ուժ:Տիեզերական ձգողության ուժ:Ծանրության ուժ: Կարդալ և ծանոթանալ Դասարանում 
քննարկվող հարցեր. Ինչ է բնութագրում ուժը: Ուժը մարմինների փոխազդեթության
քանակական չափն է։ 2. Ինչպիսի մեծություն է ուժը: Ուժը ֆիզիկական մեծություն է։ 4.
Որ ֆիզիկական  մեծություններն են վեկտորական,և որոնք՝սկալյար Այն ֆիզիկական
մեծությունները, որոնք ունեն թվային արժեք և չափման միավոր կոչվում են սկալյար։ Այն
ֆիզիկական մեծությունները, որոնք ունեն թվային արժեք , չափման միավոր և ուղղություն
կոչվում են վեկտորական։ 5.

Ուժի ազդեցության արդյունքը ինչ մեծություններից է կախված Ուժի ազդեթության
արդյունգը կախված է նրա կիրառման կետից ուղղությունից 6. Որ մարմիններն են
փոխազդում տիեզերական փոխազդեցության ուժերով Բոլոր մարմինները փոխազդում են
տիեզերական փոխազդեցության ուժերով 7.

Chelse at Pali Lookout (Nuuanu Pali), Oahu, Hawaii


Ինչից է կախված տիեզերական  ձգողության ուժը Տիեզերական ձգողության ուժը կախված է
մարմնի զանգվածից 8. Ղազարյանի դասագրքից էջ55 -ից մինչև էջ 62 Լուծել հետևյալ
խնդիրնեը 1. իշխանությունը: Նրա օրոք պարսպապատվեց Վարդգեսավանը, վերածվեց
պետության մայրաքաղաքի՝ թագավորի անունով ստանալով Վաղարշապատ անվանումը: Այն
կոչվել է նաև Նոր քաղաք, որը հետագայում այնտեղ գտնվող վանքի անունով կոչվել է նաև
Էջմիածին: Վաղարշ Ա-ից հետո, շատ չանցած, հռոմեացիները գահ են բարձրացնում
հռոմեական ծերակույտի անդամ Սոհեմոսին, որը հայկական աղբյուրներում հայտնի է Տիգրան
Վերջին անունով: Նրա իշխանությունն ընդհատվեց թ.

Упражнение 1. Определите род существительных. սկզբներին գրավեց Պարսկաստանը և
մոտեցավ Հայաստանի սահմաններին: թ.


ՀԱՐԱՎԱՐԵՒԵԼՅԱՆ ԱՍԻԱ

Լենա Նազարյան Ծառուկյանն ընդդեմ գործազրկության Ռուս վերլուծաբանը ղարաբաղյան
հիմնախնդրի լուծման հեռանկարների մասին Էդգար Ալան Պոյի տաղանդի հինգ կողմերը Ուժեղ
երեխայի 16 հատկանիշ Վիրտուալ հնագետները պնդում են, որ Աֆրիկայում «թռչող ափսե» է
ընկել Տափա՞կ Երկիր, թե՞ մատրիցա   Чем на самом деле занимался легендарный
«СМЕРШ»Короткой строкой стр. Բայց այս նորությունն անախորժ տպավորություն արավ
ինչպես իշխանների, նույնպես և զորքի վրա: Ամենքն արդեն պատրաստված էին Դվին
հարձակվելու, զորքերին, մանավանդ, վառել բորբոքել էին Աբասը մի կողմից,
Մարզպետունին մյուս կողմից: Իսկ Գոռ իշխանիկը ժամեր էր համարում Դվնո դաշտն իջնելու
համար: Նա մտածել էր անձամբ մուտ գործել քաղաքի ներքնուղին, որի գաղտնի ելքը ծանոթ
էր իրան և յուր ձեռքով տնկել հաղթության դրոշը Դվնո միջնաբերդի վրա: Դրանից ավելի
լավ հաղթության առիթ չէր կարող նա երազել. ահա՛ ես քաշվել, ապաստանել եմ այս
խորշերին. Մի քանի րոպեից տվնջյան պայծառ լույսը խավարեց արագություն ժամադրություն
ասիական մոտ Գավառ Հայաստան Ամենքն մնացին սառած, և միայն երկյուղի ու զարմացման
բացականչություններ էին, որ լսվում էին չորս կողմից:. Քարավանները շարունակում են
քայլելՇաքե Երիցյան. Если ты печалишься из-за того, что тебя постигло, у тебя две
беды; սպառած են շամփանիան եւ գինին. Պարում էին հուրիները հրափրփուր Աշխարհից վեր՝
քարայծերի ժայռի վրա, Ամպրոպի պես մեկը զարկեց սրտիս թափուր. Ռադեն ։ րդ դարի վերջի
և րդ դարի սկզբի հետազոտողներից առանձնապես հայտնի են Վ. խոսի՛ր, ինչո՞ւ ես լռում
Փոքր ժամանակից հետ հասան ուրիշ զորախմբեր, որոնք "բռնավորի" ապարանքը ամեն կողմից
պատեցին:. Город богини войны стр. Как Фидель Кастро «сделал» американцевГибель
«Челленджера». Դոմիացիների հետ պատերազմը դացիների հետ ավարտվեց ին ՝
խաղաղությամբ: Կայսրը գոհ էր Դեբեբալի դաչացիների արքայի կողմից խոնարհության
պաշտոնական արտահայտությունից և հաղթանակը տոնեց ի պատիվ արագություն ժամադրություն
ասիական մոտ Գավառ Հայաստան արշավի հաղթական ավարտի: Դացիների հետ խաղաղությունը
թույլ տվեց Դոմիտյանին ապահովել Ստորին Դանուբի կայսրության սահմանները և բանակը
տեղափոխել գործողությունների մեկ այլ թատրոն: Կարելի է միայն կռահել, թե ինչքա՞ն
կտևի աշխարհը Դացյան սահմանին, եթե Դոմիթեանը չսպանվեր դավադիրների կողմից 96
թվականին: Նոր կայսր Տրայանը չշարունակեց իր նախորդի քաղաքականությունը և սկսեց
պատրաստվել Դացյան հարցի վերջնական լուծմանը:.

սելջուկ-թուրքերի հազարանոց բանակն առաջին անգամ արշավեց Հայաստան: Այն ներխուժեց
Վասպուրական և հասավ մինչև Բասեն գավառ: Ճանապարհին նրանք ավերեցին հայկական
գավառները, գերեվարեցին հազարավոր մարդկանց: Թշնամին Հայաստանում գրեթե
դիմադրության չհանդիպեց: Հայերը փաստորեն զինաթափված էին, իսկ բյուզանդացիները
բացահայտորեն խուսափեցին պատասխան ռազմական գործողություններից: Երկրորդ
պարապմունք՝ Շարունակություն Սելջուկյան հազարանոց զորքը երկրորդ անգամ Հայաստան
ներխուժեց թ. սելջուկ-թուրքերի երրորդ արշավանքը ղեկավարում էր նրանց սուլթան
Տուղրիլը: Այս անգամ թշնամուն համառորեն դիմադրեցին Կարս քաղաքի պաշտպանները:
Նրանցից Թաթուլ անունով մի հայ զորական մահացու վիրավորեց Տուղրիլի երիտասարդ
ազգականներից մեկին, բայց գերի ընկավ: Թիկնեղ ու հաղթանդամ հայ ռազմիկն իր տեսքով
հիացրեց Տուղրիլին, և նա խոստացավ ազատ արձակել Թաթուլին, եթե վիրավոր թուրքը փրկվի
մահից: Հպարտ զինվորականը համարձակորեն պատասխանեց, որ եթե հարվածն իրենն է, ապա
հակառակորդն անպայման կմեռնի: Հայաստանի նվաճումը Սելջուկ-թուրքերի առաջին երեք
արշավանքները հետախուզական բնույթ էին կրում: Իրադրությունը փոխվեց, երբ
սելջուկ-թուրքերի պետության տիրակալ դարձավ Ալփասլան սուլթանը: թ.

 * ժամադրության գիշերը Աբովյան Հայաստան.
 * Գրապահարան.
 * Լուրեր Հայաստանից - ".

նրա գլխավորած բանակը ներխուժեց Հայաստան և Վրաստան: Բյուզանդական զորքերն այս
անգամ ևս դիտողի դերում էին: Երբ սելջուկները պաշարեցին Անին, քաղաքի բյուզանդական
կայազորը քաշվեց միջնաբերդ և անտեր թողեց բնակչությանը: Թշնամին փլատակների կույտի
վերածեց ծաղկուն քաղաքը: Կարսի, Սյունիքի և Տաշիր-Ձորագետի թագավորները
հպատակություն հայտնեցին սելջուկ-թուրքերին և փրկվեցին ավերածություններից: Այսպես
նվաճվեցին Այրարատյան դաշտը և Հայաստանի հյուսիսային շրջանները: թ.
քրտինք,{{hy-noun-ի-ներ}}~{{hy-noun-ի-ներ քրտնք}}. խարիսխ,{{hy-noun-ի-ներ
խարսխ}}~{{hy-noun-ի-ներ}}. տավիղ,{{hy-noun-ի-ներ տավղ}}~{{hy-noun-ի-ներ}}.


ՆՈՐՔ 2018-I

քյամանչա,{{hy-noun-ի-ներ քյամանչայ}}. բուն,{{hy-noun-ի-եր բն}}~{{hy-noun-ի-եր
բն}}. անդունդ,{{hy-noun-ի-ներ}}~{{hy-noun-ի-ներ անդնդ}}.
տագերակին,{{hy-noun-ոջ-այք տագերակն տագերական}}. տեգերկին,{{hy-noun-ոջ-այք
տեգերկն տեգերկան}}. տեգերակին,{{hy-noun-ոջ-այք տեգերակն տեգերական}}.
կրունկ,{{hy-noun-ի-ներ}}~{{hy-noun-ի-ներ կրնկ}}. նուռ,{{hy-noun-ան-եր նռ
նռն}}~{{hy-noun-ի-եր նռ}}. թուփ,{{hy-noun-ի-եր թփ}}~{{hy-noun-ի-եր}}.

աստղագուշակություն,{{hy-noun-ություն աստղագուշակ}}.
համաստեղություն,{{hy-noun-ություն համաստեղ}}.

 * ասիական ժամադրության հավելված Աբովյան Հայաստան.
 * ժամադրության անվճար ծրագրեր Գյումրի Հայաստան!
 * ժամադրության պրոֆիլի լուսանկարչություն մոտակայքում Դիլիջան Հայաստան!

եղբայրություն,{{hy-noun-ություն եղբայր}}. ծանրություն,{{hy-noun-ություն ծանր}}.
ունայնություն,{{hy-noun-ություն ունայն}}.


POSTS NAVIGATION

ծանուցում,{{hy-noun-ան-ներ ծանուցմ}}. կազմախոսություն,{{hy-noun-ություն
կազմախոս}}. դուր,{{hy-noun-ի-եր}}~{{hy-noun-ի-եր դր}}. ջիլ,{{hy-noun-ի-եր
ջլ}}~{{hy-noun-ի-եր}}. ջիղ,{{hy-noun-ի-եր ջղ}}~{{hy-noun-ի-եր}}.


ԳԵՒՈՐԳ ՄԱՐԶՊԵՏՈՒՆԻ

Ասիայում է բնակվում մոտ միլիարդ մարդ, որը Թայֆունները կատաղի արագությամբ
Հարավարևելյան Ասիան (բենգալերեն՝ দক্ষিণ- পূর্ব%20এশিয়া দক্ষিণ-পূর্ব এশিয়া

սպանություն,{{hy-noun-ություն սպան}}. մեջ,{{hy-noun-ի-եր միջ}}~{{hy-noun-ի-եր}}.
սարքավորում,{{hy-noun-ան-ներ սարքավորմ}}. զանգակածաղիկ,{{hy-noun-ի-ներ
զանգակածաղկ}}. փայտածուխ,{{hy-noun-ի-ներ փայտածխ}}~{{hy-noun-ի-ներ}}.
արեւածաղիկ,{{hy-noun-ի-ներ արևածաղկ}}.

սյուն,{{hy-noun-ան-եր սյ սյու}}~{{hy-noun-ի-եր}}. տնտեսություն,{{hy-noun-ություն
տնտես}}. արյունահոսություն,{{hy-noun-ություն արյունահոս}}.
մարգարեություն,{{hy-noun-ություն մարգարե}}. գործընկեր,{{hy-noun-ոջ-ներ
գործընկեր}}. հացի,{{hy-noun-ու-ներ հաց}}~{{hy-noun-ի-ներ}}.
արտասահմանցի,{{hy-noun-ու-իք արտասահմանց}}. մայլա,{{hy-noun-ի-ներ
մայլ}}~{{hy-noun-ի-ներ}}~{{hy-noun-ի-եք մայլ}}. ցանկություն,{{hy-noun-ություն
ցանկ}}. աստվածաշունչ,{{hy-noun-ի-եր աստվածաշնչ}}.
երկրաչափություն,{{hy-noun-ություն երկրաչափ}}.

կատեգորիա,{{hy-noun-ի-ներ կատեգորիայ}}.


ԿԱՊԵԼ ՏՈՒՆԸ ԵՐԵՒԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆ

Contents:

Արամ Խաչատրյանի տուն-թանգարանը երկու նոր հրատարակություններ է լույս ընծայել
Նավարկման ցանկ Վաճառվում է Մուհամեդ Ալիի տունը - CIVILNET



Գյումրիի արվեստների ակադեմիա Հայ գրականության ու հայագիտության զարգացմանն
ուղղված ծրագրեր Ցեղասպանության թանգարան «Օտար, ամայի ճամփեքի վրա». Հայաստանի
ամերիկյան համալսարան Հայկական վիրտուալ համալսարան Հայաստանի շախմատի ֆեդերացիա
Հայաստանի ֆրանսիական համալսարան ՀՀ պաշտպանության նախարարություն.

Երևան` իմ տուն -Yerevan, My Home - Ереван,мой дом - ErebuniEVN 2796


Գերձայնային հետազոտությունների կենտրոն. Համագործակցություն Հին վեհարանի
վերանորոգում Մոմավառության մատուռ և կաթողիկոսական դամբարան. Բարեգործական
ճաշարաններ Հայորդյաց տներ Հղի կանանց աջակցության կենտրոններ Սիրիահայության
օգնության ծրագրեր. ԹՈՒՄՈ X ՀԲԸՄ կենտրոն Ղարաբաղի կամերային նվագախումբ Նուռ
ծրագիրը ԼՂՀ-ում Այլ ծրագրեր.


ԱՐԱՄ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ ՏՈՒՆ-ԹԱՆԳԱՐԱՆԸ ԵՐԿՈՒ ՆՈՐ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ Է ԼՈՒՅՍ ԸՆԾԱՅԵԼ

Ամառային ուսանողական փորձառության ծրագիր Ակնարկ Դիմումաձև. Ակնարկ Դիմումաձև.
Երևանյան ամառային պրակտիկայի ծրագիր Մոսկովյան ամառային պրակտիկայի ծրագիր
Ավարտված Երաժշտական Հայաստան Բացահայտիր Հայաստանը. Սկաուտական շարժում Անդրանիկ
սկաուտական ճամբար «Սկաուտ» ամսաթերթ. Պահպանել որոնումը.

Ամենաթանկ Ամենամատչելի Բոլորը Նոր ավելացված Ամենադիտված Շտապ Հիշվածներ.
Ընդհանուր քանակ Առանձնատան հարկայնությունը.


ՆԱՎԱՐԿՄԱՆ ՑԱՆԿ

Վստա՞հ եք, որ ցանկանում եք ջնջել այս գրառումը. Ok Չեղյալ. Վստահ եք, որ ցանկանում
եք կրկնօրինակել.

Թուրքիան պատրաստ չէ հարաբերություններ հաստատել Հայաստանի հետ, և դրա մասին խոսելը
դեռ վաղ է, քանի որ իշխող օղակներում Հայաստանի, հայության և ընդհանրապես
քրիստոնեության նկատմամբ կա ոչ դրական վերաբերմունք. Նախագահի աշխատակազմը
հայտարարություն է տարածել՝ տեղեկացնելով, որ ավելի վաղ առաջարկված ձևաչափը՝ մեկ
սեղանի շուրջ հավաքել խմբակցություններին, վարչապետին և ընդդիմությանը, դառնում է
անիրագործելի։ «Հաշվի առնելով, որ մարտի ին Հանրապետության նախագահի նստավայր
հանդիպման հրավիրվածներից «Իմ քայլը» և «Լուսավոր Հայաստան» խորհրդարանական
խմբակցություններն ընդունել են հրավերը, «Բարգավաճ Հայաստան» խորհրդարանական
խմբակցությունը և Հայրենիքի փրկության շարժումը հանդիպման համար առաջարկել են իրենց
օրակարգն ու պայմաններ ներկայացրել, այս պահին մեկ սեղանի շուրջ հանդիպման ձևաչափը
դառնում է անիրագործելի: Նախագահ Արմեն Սարգսյանը շարունակելու է իր ջանքերը և
պատրաստ է առանձին հանդիպումներ ունենալ ինչպես հրավիրվածների, այնպես էլ Ազգային
ժողովի խմբակցություններում չընդգրկված պատգամավորների և արտախորհրդարանական տարբեր
քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչների հետ: Այդ հանդիպումները […].

 * պատահական կապ Հայաստան;
 * Առնձնատների վաճառք, սեփական տներ Երևանի Նոր-Նորք, Մասիվում.
 * Սպիտակ տունը նոր մամուլի խոսնակ կունենա.
 * Տուն՝ բառերից ու նկարներից այն կողմ - Mediamax.am.
 * Սպիտակ տունը նոր մամուլի խոսնակ կունենա - CIVILNET.
 * Post navigation.

Թուրքիան պնդում է, որ Արևմուտքը Անկարային ժամանակին չի տրամադրել պաշտպանական
համակարգեր Թուրքիան փորձում է ամրապնդվել հետխորհրդային տարածքում. կայացել է
Չավուշօղլուի այցը Միջին Ասիա Տրվել է «Աքքույու» էլեկտրակայանի կառուցման
հետհաշվարկը. մեկնարկել են 3-րդ էներգաբլոկի կառուցման աշխատանքները.


ՎԱՃԱՌՎՈՒՄ Է ՄՈՒՀԱՄԵԴ ԱԼԻԻ ՏՈՒՆԸ - CIVILNET

Բրիտանական The HALO Trust կազմակերպությունն Արցախում գործում է ավելի քան քսան
տարի և հսկայական տարածքներ է ականազերծել այս ընթացքում։ Արցախի նախագահի հատուկ
հանձնարարություններով ներկայացուցիչ Բորիս Ավագյանը հայտարարել է, թե իբր
կազմակերպությունն Արցախի ականապատված տարածքների քարտեզները փոխանցել է թուրքական
հատուկ ծառայություններին։ Թեմային անդրադարձել է նաև Արցախի նախագահի մամուլի
խոսնակ Լուսինե Ավանեսյանը՝ նշելով, որ Բորիս Ավագյանը իրավասու չէ խոսել Արցախի
նախագահի անունից։.

ՍիվիլՆեթը կազմակերպում է քննարկում գնաճի տեմպերի արագացման պատճառների թեմայով:
Բանախոսներն են տնտեսագետներ Աշոտ Խուրշուդյանը և Վահագն Խաչատրյանը:. մեկնարկել են
3-րդ էներգաբլոկի կառուցման աշխատանքները.

Բրիտանական The HALO Trust կազմակերպությունն Արցախում գործում է ավելի քան քսան
տարի և հսկայական տարածքներ է ականազերծել այս ընթացքում։ Արցախի նախագահի հատուկ
հանձնարարություններով ներկայացուցիչ Բորիս Ավագյանը հայտարարել է, թե իբր
կազմակերպությունն Արցախի ականապատված տարածքների քարտեզները փոխանցել է թուրքական
հատուկ ծառայություններին։ Թեմային անդրադարձել է նաև Արցախի նախագահի մամուլի
խոսնակ Լուսինե Ավանեսյանը՝ նշելով, որ Բորիս Ավագյանը իրավասու չէ խոսել Արցախի
նախագահի անունից։.

ՍիվիլՆեթը կազմակերպում է քննարկում գնաճի տեմպերի արագացման պատճառների թեմայով:
Բանախոսներն են տնտեսագետներ Աշոտ Խուրշուդյանը և Վահագն Խաչատրյանը:. Ռուսաստանի
նախագահ Վլադիմիր Պուտինը մարտի ին և ին հեռախոսազրույցներ է ունեցել Ադրբեջանի
նախագահ Իլհամ Ալիևի և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ։ Այս մասին հայտնում
է Կրեմլի մամուլի ծառայությունը: «Քննարկվել են թ. նոյեմբերի 9-ի և թ.

Search for: Search
հետ: Իսկ Արցախը պատմական Հայաստանի այն Հեղինակի մոտ դրանք մի դեպքում զետեղված են
ունեցած իրադարձությունների մասին։ Այշեն զորքերը ենթարկվում են մահմեդականների