www.magnum-x.pl Open in urlscan Pro
94.23.91.7  Public Scan

Submitted URL: http://www.magnum-x.pl/artykul/blekitne-smoki-i-wielkie-wieloryby-japonskie-okrety-podwodne-typu-soryu-i-taigei
Effective URL: https://www.magnum-x.pl/artykul/blekitne-smoki-i-wielkie-wieloryby-japonskie-okrety-podwodne-typu-soryu-i-taigei
Submission: On September 09 via manual — Scanned from NZ

Form analysis 1 forms found in the DOM

GET wyszukiwarka

<form action="wyszukiwarka" method="get">
  <button class="button-search">Szukaj</button>
  <input type="search" name="keywords" placeholder="" value="">
</form>

Text Content

Pomiń nawigacje
 * O nas
 * Artykuły
   * Wozy bojowe
   * Artyleria lądowa
   * Uzbrojenie i wyposażenie żołnierza
   * Łączność i informatyka
   * Samoloty, śmigłowce i bezzałogowce
   * Uzbrojenie lotnicze
   * Statki i okręty
   * Uzbrojenie morskie
   * Przemysł obronny
   * Historia uzbrojenia
   * Wojny i konflikty
   * Polityka obronna
 * Prenumerata
 * e-wydania
   * e-kiosk
   * NEXTO
   * e-gazety
 * Kontakt
   * Wydawnictwo
   * Marketing
   * Redakcje
   * Sklep
 * Sklep
   * Akcesoria
   * PROMOCJE
   * Nowa Technika Wojskowa
   * Lotnictwo
   * Morze Statki i Okręty
   * Strzał
   * Poligon
   * Technika Wojskowa HISTORIA
   * Monografie i książki

 


MENU MOBILNE

Pomiń nawigacje
 * O nas
 * Artykuły
   * Wozy bojowe
   * Artyleria lądowa
   * Uzbrojenie i wyposażenie żołnierza
   * Łączność i informatyka
   * Samoloty, śmigłowce i bezzałogowce
   * Uzbrojenie lotnicze
   * Statki i okręty
   * Uzbrojenie morskie
   * Przemysł obronny
   * Historia uzbrojenia
   * Wojny i konflikty
   * Polityka obronna
 * Prenumerata
 * e-wydania
   * e-kiosk
   * NEXTO
   * e-gazety
 * Kontakt
   * Wydawnictwo
   * Marketing
   * Redakcje
     * Lotnictwo
     * Morze, Statki i Okręty
     * Nowa Technika Wojskowa
     * Poligon
     * Strzał
     * Technika Wojskowa Historia
   * Sklep
 * Sklep
   * Akcesoria
   * PROMOCJE
   * Nowa Technika Wojskowa
     * 2024
     * 2023
     * 2022
     * 2021
     * 2020
     * 2019
     * 2018
     * 2017
     * 2016
     * 2015
     * 2014
     * 2013
     * 2012
     * 2011
     * 2010
     * 2009
     * 2008
     * 2007
     * 2006
     * 2005
     * 2004
     * 2003
     * 2002
     * 2001
     * 2000
     * 1999
     * 1998
     * 1997
     * 1996
     * 1995
     * 1994
     * 1993
     * numery specjalne
   * Lotnictwo
     * 2024
     * 2023
     * 2022
     * 2021
     * 2020
     * 2019
     * 2018
     * 2017
     * 2016
     * 2015
     * 2014
     * 2013
     * 2012
     * 2011
     * 2010
     * 2009
     * 2008
     * 2007
     * 2006
     * 2005
     * 2004
     * 2003
     * 2002
     * 2001
     * 2000
     * 1999
     * 1998
     * numery specjalne
   * Morze Statki i Okręty
     * 2024
     * 2023
     * 2022
     * 2021
     * 2020
     * 2019
     * 2018
     * 2017
     * 2016
     * 2015
     * 2014
     * 2013
     * 2012
     * 2011
     * 2010
     * 2009
     * 2008
     * 2007
     * 2006
     * 2005
     * 2004
     * 2003
     * 2002
     * 2001
     * 2000
     * 1999
     * 1998
     * 1997
     * numery specjalne
   * Strzał
     * 2024
     * 2022
     * 2021
     * 2020
     * 2019
     * 2018
     * 2017
     * 2016
     * 2015
     * 2014
     * 2013
     * 2012
     * 2011
     * 2010
     * 2009
     * 2008
     * 2007
     * 2006
     * 2005
     * 2004
     * 2003
     * 2002
     * numery specjalne
   * Poligon
     * 2018
     * 2017
     * 2016
     * 2015
     * 2014
     * 2013
     * 2012
     * 2011
     * 2010
     * 2009
     * 2008
     * 2007
     * 2006
   * Technika Wojskowa HISTORIA
     * 2024
     * 2023
     * 2022
     * 2021
     * 2020
     * 2019
     * 2018
     * 2017
     * 2016
     * 2015
     * 2014
     * 2013
     * 2012
     * 2011
     * 2010
     * numery specjalne
   * Monografie i książki
     * Biblioteka NTW
     * Biblioteka Lotnictwa
     * Biblioteka MSiO
     * Książki
 * Facebook
   Bez IFrame Bez IFrame Bez IFrame Bez IFrame Bez IFrame
 * Koszyk

 

WALUTA:

 * PLN
 * EURO

Szukaj



BŁĘKITNE SMOKI I WIELKIE WIELORYBY. JAPOŃSKIE OKRĘTY PODWODNE TYPU SŌRYŪ I
TAIGEI

Sławomir J. Lipiecki

 

Japońskie Morskie Siły Samoobrony (ang. Japan Maritime Self-Defense Force, w
skrócie JMSDF) rozwijają się dynamicznie. W systemie obrony szczególną rolę
pełnią okręty podwodne typu Sōryū. Te budowane w dużej serii jednostki okazały
się przy okazji pierwszymi wyposażonymi w napęd niezależny od powietrza
atmosferycznego (AIP), wykorzystujący szwedzkie silniki Stirlinga. Dwa ostatnie
okręty wyposażono natomiast w nowatorski system baterii litowo-jonowych.
Kolejne, budowane obecnie jednostki typu Taigei powielają to rozwiązanie,
dysponując przy tym jeszcze nowocześniejszym wyposażeniem (w tym rozwojowymi
wersjami systemów obserwacji technicznej).

Siły podwodne JMSDF

Wysoki budżet obrony Japonii, oscylujący obecnie wokół kwoty ok. 55 mld USD
(rokrocznie jeszcze systematycznie zwiększany), pozwala nie tylko projektować i
wprowadzać do linii coraz nowsze jednostki morskie, ale również prowadzić na
szeroką skalę różnego rodzaju programy badawczo-rozwojowe, co przekłada się
bezpośrednio na jakość okrętów, ich sensorów i efektorów. W ich ramach mają
zostać opracowane nowe rakiety różnych klas, torpedy i okręty podwodne.
Japończycy planują zainwestować także w badania nad cyberbronią, pojazdami
podwodnymi oraz – podobnie jak Amerykanie – armatami elektromagnetycznymi.

Przez lata japońsko-amerykańska strategia obronna miała na celu oddalenie
zagrożenia ze strony ZSRR oraz ludowych Chin . W okresie tzw. zimnej wojny
marynarka wojenna ówczesnego Związku Radzieckiego bardzo duży nacisk kładła na
rozwój okrętów podwodnych. Stanowiły one siłę, której obawiały zarówno kraje
zrzeszone w pakcie NATO, jak i te znajdujące się poza nim. Zagrożenie to miało
wpływ na kształt i strategię działania wielu flot świata, w tym także Japońskich
Morskich Sił Samoobrony. Ich dowództwo zakładało, że w przypadku konfliktu
zbrojnego siły morskie podzielone będą na cztery osobne zgrupowania nawodne o
zdolnościach ASW (Anti-Submarine Warfare), a do ich osłony (i rozpoznania) miały
służyć własne okręty podwodne. Do dziś strategia ta niewiele się zmieniła, a jej
słuszność potwierdziły choćby ostatnie wydarzenia na Ukrainie, tudzież agresywna
polityka ChRL .

Flota podwodna budowana jest w Japonii od kilkudziesięciu lat bezkompromisowo i
wielkim nakładem finansowym. Obecnie tworzą ją wyłącznie nowoczesne jednostki,
należące do typów Oyashio (11 jednostek, z czego dwie szkolne), Sōryū (12
jednostek) i Taigei (dwie plus trzy dalsze w budowie). Najstarszym okrętem jest
Oyashio (SS-590, obecnie przeklasyfikowany na TSS-3608), który zasilił szeregi
JMSDF 16 marca 1998 roku, a najnowszym Taigei (SS-513), który wcielono do służby
raptem 9 marca 2022 roku. Nazwy przypisane do typu Sōryū promują smoki, przy
czym jednostkę prototypową ochrzczono jako (w wolnym tłumaczeniu) „Błękitnego
smoka”, natomiast najnowsze Taigei („Wielki wieloryb”) popularyzują największe
ssaki morskie – wieloryby. Wszystkie te okręty utrzymywane są w gotowości
bojowej (nawet te pełniące rolę jednostek treningowych) i są w pełni
doinwestowane. Japońskie okręty podwodne zgrupowane są w dwie flotylle, bazujące
w Kure i Yokosuka. Pozbawione napędu AIP jednostki typu Oyashio pełnią rolę
strażników wód wewnętrznych i kluczowych baz, natomiast awangardowe okręty typu
Sōryū (do których wkrótce dołączą Taigei) pełnią typową rolę uderzeniową na
wodach otwartych, działając m.in. w składzie japońskich grup bojowych. Pełnią
również ważną rolę w rozpoznaniu.

Co ciekawe, w tej roli prototypowy Sōryū uległ nieszczęśliwemu wypadkowi 8
lutego 2021 roku na pozycji 22 mil morskich na południowy-wschód od przylądka
Ashizuri na wyspie Sikoku, gdy wynurzając się został „zassany” przez śruby
masowca Ocean Artemis. W konsekwencji poważnemu uszkodzeniu uległa struktura
kiosku, w tym prawy ster głębokości. Co gorsza, zniszczeniu lub uszkodzeniu
uległy także wszystkie anteny systemu łączności zewnętrznej (plus prawdopodobnie
peryskop). Tym samym okręt utracił zdolność komunikowania się z dowództwem bazy
JMSDF w Kure. Praktycznie dopiero po blisko czterech godzinach udało się
skontaktować z bazą i to też tylko za sprawą… cywilnej sieci komórkowej. Okręt o
własnych siłach dotarł do portu Kōchi na Sikoku. Na szczęście nikt nie zginął, a
kadłub nie odniósł żadnych uszkodzeń, stąd remont okazał się stosunkowo łatwy,
aczkolwiek procedury związane z ponownym ustaleniem charakterystyk akustycznych
jednostki to już zupełnie inna sprawa.

Konstrukcja Sōryū i Taigei

Projekt okrętów typu Sōryū powstał na bazie wcześniejszych doświadczeń
wyniesionych z eksploatacji jednostek typu Oyashio. Po swoich udanych
pierwowzorach odziedziczyły m.in. dwukadłubową konstrukcję (ze wzmocnionym
kadłubem ciśnieniowym) z sześcioma sekcjami (w tym trzema trójpokładowymi, jedną
dwupokładową i dwiema jednopokładowymi), walcowaty kształt ze stożkową częścią
rufową (zakończony w części dziobowej prostszą w budowie i wytrzymalszą
konstrukcją półsferyczną), instalację sterów głębokości na obudowie kiosku, czy
też rufowe stery w charakterystycznym układzie X, będącym patentem szwedzkiej
firmy Saab Kockums AB . Te same założenia projektowe przewidziano także dla
najnowszych okrętów typu Taigei.

Japońskie uderzeniowe okręty podwodne z napędem konwencjonalnym to największe
tej klasy jednostki na świecie (obok australijskich Collins). Długość całkowita
okrętów typu Sōryū wynosi 84 m, a ich maksymalna szerokość (na owrężu) 9,1 m.
Gotowe do walki jednostki wypierają po 2854 ts (2950 t) na powierzchni i 4134 ts
(4200 t) w położeniu podwodnym. Wzorem jednostek szwedzkich, japońskie okręty
podwodne mają wyjątkowo gęsty podział wręgowy, co pozytywnie wpływa na ich
wytrzymałość. Do budowy kadłuba ciśnieniowego zastosowano stal HY-100 lub – co
bardziej prawdopodobne z uwagi na osiągi – HY-120 (czyli High Yield 100/120),
która charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na ciśnienie zewnętrzne i
umożliwia zejście na bardzo dużą głębokość – oficjalnie ok. 900 metrów, przy
czym jednostki zwykle operują na głębokości rzędu 250–650 m. Dobór stali i
rozwiązań konstrukcji wytrzymałościowej poprzedziły liczne, kosztowne testy.
Przeprowadzano również próby na odporność na podwodne wybuchy. Badania
przebiegały dwutorowo: z jednej strony były to symulacje komputerowe, a z
drugiej testy na pełnowymiarowych sekcjach kadłuba. Pozwoliło to wprowadzić
pewne ulepszenia w kolejnej generacji okrętów podwodnych – typu Taigei. Ich
kadłuby skonstruowane są ze stali tzw. ferromagnetycznej, jednak nadal na
poziomie odporności reprezentowanej przez stal HY-120. Pod względem wymiarów
liniowych i wyporności okręty te są w zasadzie kopią Sōryū z drobnymi różnicami
w wyposażeniu i systemach obserwacji technicznej.

Kadłub sztywny (zwany ciśnieniowym) podzielony został na sześć zasadniczych
sekcji. Sekcja dziobowa okrętów (poza kadłubem ciśnieniowym) mieści przetwornice
głównej stacji hydroakustycznej oraz wyloty aparatów torpedowych wraz z ich
pokrywami. Poniżej znajdują się kwatery załogi, a za nimi (pokład niżej) –
przednie baterie akumulatorów. W sekcji drugiej rozlokowano Bojowe Centrum
Informacji – BCI (Combat Information Center, CIC) z sąsiadującą z nim kwaterą
dowódcy okrętu i serwerownię. W przylegającym (od góry) do CIC Głównym
Stanowisku Dowodzenia – GSD (Conning Tower) znajdują się z kolei konsole do
sterowania okrętem (mogą być obsługiwane przez zaledwie jedną osobę, przy pomocy
joysticków). Sekcja trzecia obejmuje głównie pomieszczenia socjalne, w tym mesę
oficerską, a na najniższym poziomie – tylny przedział baterii akumulatorów.
Kolejna sekcja mieści przedziały z silnikami Stirlinga wraz ze zbiornikami z
ciekłym tlenem (te znajdują się pokład niżej). W sekcji piątej znalazły się
zespoły wysokoprężne, a w ostatniej sekcji szóstej (rufowej) – silniki
elektryczne oraz Centrum Sterowania Siłownią (CSS). Powyżej niego znajduje się
rufowa przestrzeń modułowa dla wyrzutni celów pozornych oraz osprzęt linearnej
stacji holowanej i boi komunikacyjnej. Od silników elektrycznych, w specjalnym
tunelu, biegnie krótki wał zwieńczony pędnikiem w postaci siedmiołopatowej,
wolnoobrotowej śruby kompozytowej, charakteryzującej się cichą pracą (niewielka
kawitacja) oraz obojętnością magnetyczną.

Projektanci i konstruktorzy zadbali o maksymalne wyciszenie jednostek. Prace
prowadzone w tym kierunku miały na celu ograniczenie aktywnego i pasywnego pola
akustycznego (polega to m.in. na wyciszeniu okrętu i tłumieniu dochodzących do
niego fal akustycznych), magnetycznego, elektrycznego oraz hydrodynamicznego. W
związku z tym, wszelkie elementy wyposażenia niezbędnego podczas postoju w
porcie (m.in. elementy trapów, bębny z cumami, kabestany itp.), ukryto w
wodoszczelnych komorach. Kadłub otrzymał wytłumiające pokrycie anechoiczne
trzeciej generacji, składające się dopasowanych arkuszy i kostek pokrywających
niemal cały kadłub i kiosk. Zastosowano też specjalną farbę pochłaniającą
aktywne impulsy dźwiękowe obcych stacji hydroakustycznych. Ponadto konstrukcja
górnych elementów (w tym kiosku) dzięki pochyleniu dośrodkowemu dysponuje
ograniczoną SPO, co spowoduje, że jednostki są bardzo trudne do wykrycia (nie
mówiąc o namierzeniu) nawet w pozycji tylko częściowo wynurzonej. Wszystko to
dlatego, że zaprojektowano je zarówno do działań w wodach głębokich (w pierwszej
kolejności), jak i płytkich, np. w pobliżu wybrzeża.

Przy konstruowaniu okrętów szczególną uwagę zwrócono również na ergonomię,
komfort oraz bezpieczeństwo dla załogi. W przypadku typu Sōryū stanowi ją
zaledwie 65 osób (w tym 9 oficerów).Istnieje jednak 10 dodatkowych, stałych
miejsc, pozwalających na zaokrętowanie większej liczby osób (np. oficerów
sztabowych lub pododdziału sił specjalnych). Niewielka liczba kadry służącej na
tych dużych, bo ponad 4000-tonowych okrętach sprawia, że japońskie jednostki są
stosunkowo przyjazne dla swoich załóg. Każdy członek załogi, bez względu na
rangę, dysponuje np. własną koją. Posiłki wydawane są w trzech oddzielnych
mesach (a sporządzane w centralnym kambuzie). Jednostki są oczywiście całkowicie
klimatyzowane. Podczas pełnienia służby, załoga na swoich stanowiskach korzysta
z wygodnych, ergonomicznych foteli. Co więcej, z uwagi na rezygnację z AIP (o
czym dalej), dwa ostatnie okręty typu Sōryū oraz wszystkie typu Taigei mają
jeszcze bardziej komfortowe dla ich załóg warunki bytowe. Sprzyja to
długotrwałym rejsom w położeniu podwodnym. Niewielka liczba osób zaokrętowanych
wpływa również na obniżenie kosztów eksploatacyjnych (w razie takiej potrzeby,
ułatwia też ewakuację).

 Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 5/2022

Wróć


Pomiń nawigacje
 * Wozy bojowe
 * Artyleria lądowa
 * Uzbrojenie i wyposażenie żołnierza
 * Łączność i informatyka
 * Samoloty, śmigłowce i bezzałogowce
 * Uzbrojenie lotnicze
 * Statki i okręty
 * Uzbrojenie morskie
 * Przemysł obronny
 * Historia uzbrojenia
 * Wojny i konflikty
 * Polityka obronna

 

 * Nowa Technika Wojskowa
 * Lotnictwo
 * Morze Statki i Okręty
 * Strzał
 * Poligon
 * Technika Wojskowa HISTORIA


Agencja Interaktywna Migomedia

Koszyk
Bez IFrame Bez IFrame Bez IFrame Bez IFrame Bez IFrame Facebook

Twitter
Pomiń nawigacje