nos.nl Open in urlscan Pro
2600:9000:2490:1600:f:425b:9b80:93a1  Public Scan

URL: https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2490947-ongemak-bij-gevluchte-oekraiense-vrouwen-waarom-vechten-sommige-mannen...
Submission: On September 19 via manual from IN — Scanned from NL

Form analysis 0 forms found in the DOM

Text Content

Naar cookieinstellingen

 1. Ga naar het menu
 2. Ga naar de instellingen voor regionaal nieuws
 3. Ga naar de inhoud

 1. 
 2. Nieuws
 3. Sport
 4. Live
 5. Programma's

 1. 
 2. 
 3. 
 4. 

 1. 
 2. Nieuws
 3. Sport

 1. 
 2. 

Nieuwsuur
gisteren, 18:06


ONGEMAK BIJ GEVLUCHTE OEKRAÏENSE VROUWEN: WAAROM VECHTEN SOMMIGE MANNEN NIET?



Wekelijks vluchten nog altijd honderden Oekraïners naar Nederland. Een derde
daarvan is man met een dienstplichtige leeftijd. Dat blijkt uit cijfers van het
ministerie van Justitie en Veiligheid. Het roept bij landgenoten de vraag op wat
die mannen hier doen, terwijl anderen aan het front vechten.

In principe mogen mannen tussen de 18 en 60 jaar Oekraïne niet uit. Ze moeten
beschikbaar zijn voor het leger en eventueel de wapens oppakken in de strijd
tegen Rusland. Tenzij ze een vrijstelling hebben van dienstplicht, bijvoorbeeld
om een medische reden. Ook studenten, mannen die werken in onmisbare sectoren en
vaders van minimaal drie minderjarige kinderen hoeven zich niet te melden aan
het front.

Maar lang niet alle mannen die hier in Nederland verblijven lijken zo'n
uitzonderingspositie te hebben. In Oekraïne zijn veel gevallen bekend van mannen
die proberen de dienstplicht te ontlopen. Dat doen ze bijvoorbeeld door
ambtenaren om te kopen.

Daarom greep president Zelensky onlangs in: hij ontsloeg de hoofden van alle
regionale rekruteringscentra. "Er moeten mensen aan het hoofd staan die weten
wat oorlog is en die weten dat onbeschaamdheid en corruptie in oorlogstijd
hoogverraad is", zei Zelensky.

> Als iedereen vlucht, kunnen we ons net zo goed overgeven aan Rusland.
> 
> Natalja uit Oekraïne

De volwassen Oekraïense mannen die in Nederlandse opvangcentra zitten, zorgen op
sommige plekken voor gefronste wenkbrauwen. "Als iedereen vlucht, kunnen we ons
net zo goed overgeven aan Rusland", zegt de gevluchte Natalja. Zij zit in een
opvang in Huizen, samen met elf Oekraïense mannen die in de dienstplichtige
leeftijd vallen. Nieuwsuur vroeg hen om een reactie, maar die wilden ze niet
geven.

Ook de Oekraïense Anna verbaast zich over de mannen in de Huizer opvang. Haar
eigen vriend zit nog wel in het thuisland. "Het beste dat hij voor ons kon doen,
was naar het front gaan om te vechten en ons land te verdedigen."


EEN NIEUW BESTAAN IN NEDERLAND

Vitali was 17 toen hij met zijn moeder naar Nederland vluchtte. Hij is inmiddels
19 en dus zou president Zelensky graag zien dat hij het leger ingaat. Maar
voorlopig is hij dat niet van plan. Hij werkt namelijk bij een uitzendbureau in
Zwolle en heeft het daar prima naar zijn zin.

"Of ik terugga? We zien wel wat de toekomst brengt. Maar voorlopig nog niet."
Vitali voelt zich daar niet schuldig over. "Ik heb werk en studeer hier."


UITLEVEREN KAN NIET

De dienstplicht ontlopen in Oekraïne is illegaal. Sommige Oekraïense politici
vinden dat mannen die het front ontlopen en naar het buitenland vluchten aan
Oekraïne moeten worden uitgeleverd. Maar dat gaat niet gebeuren.
Uitleveringsverzoeken zijn kansloos omdat ze in strijd zijn met internationale
vluchtelingenverdragen, zegt advocaat Rustylav Kravets. Hij is Oekraïner en
staat mannen bij die de dienstplicht proberen te ontlopen. "Het Europees
Parlement heeft meermaals gezegd dat niemand wordt uitgeleverd als mensen legaal
op hun grondgebied blijven."

"Laten we ons geen illusies maken", zegt Michajlo Podoljak, adviseur van
president Zelensky, in gesprek met Nieuwsuur. Die mensen terughalen is volgens
hem onbegonnen werk. "Als we willen bewijzen dat ze Oekraïne illegaal hebben
verlaten moeten we bij ieder individu onderzoek doen en een gerechtelijke
procedure starten. Dat is een lang proces."

Daarbij vraagt Podoljak zich af of je dienstplichtweigeraars überhaupt terug
moet willen halen. "De mensen die vertrokken, tenzij er tragische omstandigheden
waren, hebben hun keuze gemaakt. We kunnen ze niet dwingen loyaal te zijn aan de
vrijheid."

> Mijn geweten staat mij niet toe om te vluchten
> 
> Dmytro Smolovik bleef in Oekraïne

Ook Dmytro Smolovik snapt niet dat zijn landgenoten Oekraïne verlaten. Zijn
vrouw vluchtte naar Nederland, maar hij bleef achter omdat hij een belangrijke
baan heeft in de telecommunicatie. "Mijn geweten staat mij niet toe om te
vluchten."

Smolovik kent enkele landgenoten die een medische vrijstelling kochten bij een
corrupte dokter. "Ik heb een negatief beeld van deze mensen. Meestal ga ik ze
uit de weg. Want ik vind het niet fijn met ze om te gaan."

Het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid laat in een reactie weten
dat iedereen met recht op verblijf in Oekraïne naar Nederland mag vluchten, of
het nu gaat om (dienstplichtige) mannen, vrouwen of kinderen. Verder gelden
alleen afwijkende regels voor speciale gevallen zoals bijvoorbeeld derdelanders.

 * Minder uitzonderingen, meer campagnes: Oekraïne zoekt naar dienstplichtigen
   
 * Grote geldsommen om dienstplicht te ontlopen: 'Scheurtjes in moreel
   Oekraïners'
   
 * Niet iedere Oekraïner wil het leger in: 'Ik blijf thuis uit angst voor
   mobilisatie'
   

 * Nieuwsuur

 * Binnenland

Deel artikel:

 * 
 * 
 * 
 * 
 * Link gekopieerd!

ADVERTENTIE VIA STER.NL


Geef ons feedbackVertel ons wat je van onze site vindt
Tip de redactieGeef je tips aan ons door
PublieksvoorlichtingVoor vragen en reacties


NOS INFORMATIE

 * Over de NOS
 * Werken bij de NOS
 * Contact
 * Journalistieke verantwoording
 * Herstelrubriek
 * Ombudsman NPO
 * NOS Apps
 * Voorwaarden
 * Privacy


NIEUWS

 * Voorpagina
 * Laatste nieuws
 * Video's
 * Binnenland
 * Buitenland
 * Regionaal Nieuws
 * Politiek
 * Economie
 * Koningshuis
 * Tech
 * Cultuur & Media
 * Opmerkelijk
 * Archief


SPORT

 * Voorpagina
 * Video's
 * Voetbal
 * Formule 1
 * Wielrennen
 * Schaatsen
 * Tennis
 * Archief

Geef ons feedbackVertel ons wat je van onze site vindt
Tip de redactieGeef je tips aan ons door
PublieksvoorlichtingVoor vragen en reacties
© NOS 2023Cookie-instellingen